Bosna savaşı sırasında Müslüman ve Hırvatlara yönelik katliamların başsorumlularından Bosnalı Sırp lider Radovan Karadziç yakalandı. 13 yıldır aranan Karadziç, Sırbistan'da düzenlenen operasyonla ele geçirildi.
Sırbistan Devlet Başkanı Boris Tadiç'in bürosu, "Karadziç'in yeri belirlendi ve tutuklandı" açıklamasını yaptı.
Tutuklanan Karadziç, eski Yugoslavya'daki savaş suçlularını yargılamak amacıyla kurulan özel savaş suçları mahkemesindeki yargıçların önüne çıkarılacak.
Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra işlenmiş en büyük savaş suçlarının elebaşısı olarak görülen Karadziç, Sırp güvenlik güçlerince dün düzenlenen bir operasyon sonucu tutuklandı.
Belediye otobüsünde yakalanmış
Radovan Karadziç'in cuma sabahı Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da bir belediye otobüsünde yakalandığı açıklandı.
Başta 8 bin Bosnalı yetişkin ve erkek çocuğun öldürüldüğü Srebrenitsa katliamı olmak üzere Bosna'da on binlerce kişinin öldüğü şiddet olaylarını organize etmekle suçlanan Karadziç, eski Yugoslavya Federasyonu'nda işlenen savaş suçlarını yargılamak için kurulan BM'ye bağlı uluslararası savaş suçları mahkemesinin en çok arananlar listesinin de başında bulunuyordu.
Sırbistan Devlet Başkanı Boris Tadiç, savaş suçları mahkemesinin cehennemden sahneler ve insanlık tarihinin en karanlık sayfalarının yazılmasının mimarı olarak gösterdiği Karadziç'in dün akşam tutuklandığını açıkladı.
Sırbistanlı bir polis kaynağı, Karadziç'in yabancı bir istihbarat servisinin verdiği bilginin ardından saklandığı evde haftalarca izlendikten sonra Belgrad'ın bir banliyösünde yakalandığını söyledi.
Karadziç'in avukatı Sveta Vuyaciç de müvekkilinin cuma günü 09.30'da bir belediye otobüsünde yakalandığını, mahkemeye çıkarıldığı düne kadar gözaltında tutulduğunu ifade etti.
Sorgulandı
Soruşturma yargıcı Milan Dilpariç ise bu sabah yaptığı açıklamada, Karadziç'i sorguladığını belirterek, bunun, Karadziç'e yönelik suçlamaların kendisine bildirilmesi, Lahey'deki uluslararası savaş suçları mahkemesine teslim edilmesiyle ilgili alınacak herhangi bir karara itiraz etmesi için kendisine üç gün verilmesinin, yasal sürecin ilk aşaması olduğunu hatırlattı.
Sırbistan jandarmasının ağır silahlı özel birlikleri Belgrad'daki savaş suçları mahkemesinin etrafında geniş güvenlik önlemleri alırken, mahkemenin önünde bekleyen Karadziç'in kardeşi Luka Karadziç kardeşinin teslim olmadığını, bunun onun tarzı olmadığını söyledi.
Karadziç yanlıları: "Vatan haini Tadiç"
Mahkeme binası yakınlarında toplanan Karadziç yanlısı onlarca kişi "Kahraman Karadziç" ve "Vatan haini Tadiç" sloganları atarken, mahkeme binası önünde bekleyen gazetecilere saldıran bazı kişiler ise tutuklandı.
Belgrad'ın merkezinde bazı noktalara güvenlik güçleri yerleştirilirken, Kosova'nın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra saldırıya uğrayan Amerikan Büyükelçiliği önünde de geniş güvenlik önlemleri alındı.
Psikiyatrist ve şair olan ancak daha sonra Bosnalı Sırp milliyetçilerinin kervanına katılan Karadziç, uluslararası mahkeme tarafından 1995 yılında çeşitli fiillerden suçlanmıştı.
Sırbistan, Karadziç'in yakalanmaması nedeniyle yıllardır AB'nin yoğun baskısı altındaydı. Karadziç'in en büyük suç ortağı ve Bosnalı Sırp milislerin komutanı Ratko Mladiç ise en son 2005 yılında Belgrad'da görülmüş, ondan sonra izine rastlanmamıştı.
Karadziç ve Mladiç'in milliyetçi Sırp güvenlik güçleri tarafından korunduğu ileri sürülürken, geçen ay iktidara gelen Batı yanlısı hükümet, savaş suçlularını tutuklamakla görevli gizli polis şefini görevden uzaklaştırmıştı.
Sırp insan hakları eylemcisi Natasa Kandiç, hükümetin bu adımının Karadziç'in yakalanmasını sağladığını kaydetti.
Radovan Karadziç kimdir?
Eski Yugoslavya'da şimdi Karadağ topraklarında kalan Savnik bölgesinde doğan Karadziç, 1990'da Bosna-Hersek'te Sırbistan Demokrat Partisi'nin kurucu üyeleri arasındaydı.
Karadziç iki yıl sonra BM tarafından bağımsız devlet olarak tanınan Bosna'daki Sırp cumhuriyetinin başkanlık konseyinin üç üyesinden biri oldu. Karadziç aynı yıl Bosna Sırp Cumhuriyeti'nin tek başkanı oldu ve 1996 yılına kadar silahlı kuvvetler başkomutanı ve devlet başkanı olarak görevlerini sürdürdü.
Karadziç'in hayatı 1992'de başlayan Bosna Savaşı'nın 1995 yılının sonunda bitmesiyle değişti. 250 binden fazla insanın öldüğünün tahmin edildiği ve 1.8 milyon kişinin evlerinden sürüldüğü Bosna Savaşı'nın bitmesinden sonra uluslararası savaş suçları mahkemesi Bosnalı Müslümanlar ve Hırvatlara karşı savaş suçu işlediği gerekçesiyle Karadziç'i resmen suçladı.
Suçlamanın ardından kayıplara karışan Karadziç'in bazen Sırp Ortodoks kilisesi manastırlarında, bazen Bosna'nın doğusunda dağlık bölgelerdeki mağaralarda saklandığı iddia edildi.
Bazı gazeteler, Karadziç'in bazen rahip kılığına girdiğini yazarken, bazıları da kadın peruğu takarak dolaştığını bildirdi.
Karadziç, BM'nin en son 2000 yılının mayıs ayında güncellediği iddianameye göre, 1992-1996 yılları arasında soykırım, savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlemek gibi birçok ithamın aralarında bulunduğu 15 suçtan yargılanacak.
Davanın karmaşıklığı nedeniyle Karadziç'in savaş suçları mahkemesine çıkmasının aylar alabileceği bildiriliyor.
Başsavcı: "Çok önemli bir gün"
Eski Yugoslavya'daki savaş suçlularını yargılamak amacıyla Hollanda'nın Lahey kentinde oluşturulan uluslararası savaş suçları mahkemesinde başsavcılık görevini yürüten Serge Brammertz de, Karadziç'in tutuklanmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Brammertz, "Savcı Bürosu adına, Sırp yetkilileri, özellikle de Sırbistan'daki Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı olarak çalışan, kaçakların izini sürmekle görevli Sırbistan Harekat Timi ve Savaş Suçları Savcılık Bürosu'nu kutluyorum. Bu, on yıldan daha uzun bir süreden beri bu tutuklanmayı bekleyen savaş suçları kurbanları için çok önemli bir gün" dedi.
Brammertz, "Bu aynı zamanda uluslararası adalet için de önemli bir gün. Çünkü bu hiç kimsenin kanunun pençesinden kaçamayacağını ve eninde sonunda tüm kaçakların adalet önüne çıkarılacağını açıkça gösteriyor" ifadelerini kullandı.