2009'da Yeni Banknotlar Geliyor

Paradan altı sıfır atarak üç yıl önce piyasaya sürülen YTL yıl sonunda tedavülden kalkıyor. 1 Ocak 2009'dan itibaren kâğıt parada 'Y' ibaresi olmayacak ve piyasada yeniden Türk Lirası dönemi başlayacak.

Banknotlarda boyut, renk, tasarım ve güvenlik özellikleri açısından da değişikliğe gidilecek. Çok fazla rağbet görmeyen kâğıt 1 Yeni Türk Lirası piyasadan çekilirken, 200 TL'lik yeni banknotlar çıkarılacak. Kâğıt paralardaki resimlerde de değişim yaşanırken Türk tarihinde önemli yer edinmiş şair, matematikçi, düşünür, müzik ve sanat tarihi ile ilgili önemli şahsiyetler yeni paraların üzerinde hayat bulacak. Bu isimlerden birinin Türk dil ve edebiyatının en büyük şairlerinden Yunus Emre olacağı ifade ediliyor. Gündeme gelen bir diğer ismin ise Erzurum'un düşman işgalinden kurtarılmasında önemli başarılar elde eden Nene Hatun olduğu öğrenildi.

Kaynaklar, özellikle Türk tarihinde önemli yer edinmiş isimlerin resimlerinin yılbaşından itibaren dolaşıma girecek TL'de yer alacağını belirterek, "Farklı alanlarda tarihe mal olmuş isimleri Türk Lirası'nda göreceğiz. Ama bu kişiler sadece 14 ve 15. yüzyıllarda yaşamış isimlerden oluşmayacak. Bu kişilerin seçimi yakın tarihe mal olmuş isimlerden de olacak." dedi. Öte yandan henüz hangi isimlerin olacağına ilişkin net bir karar vermediklerini aktaran kaynaklar, yeni tasarım ve arka yüz portre resimlerinin tanıtım toplantısına kadar açıklanmayacağını vurguladı. Konuya ilişkin son kararı banka yönetimi sonbaharda verecek.

Türk Lirası banknotlarda, sahteciliğe karşı dünyadaki teknolojik gelişmelere uygun olarak yeni geliştirilmiş güvenlik önlemlerine de yer verilecek. Kağıt, mürekkep, yazılım gibi farklı unsurlara işlenecek yeni güvenlik önlemlerinin bir kısmı "zamanı gelince" kamuoyuyla paylaşılacak. Avrupa Birliği'nin Euro'ya benzediği için şikâyet ettiği madeni para da değişime uğrayacak. Kalpazanların gözdesi 1 YTL'lerin alaşımı ve ebatları yenilenecek.

Cumhuriyet'in Dokuzuncu Serisi

Kâğıt para, tahvil ve bono, hisse senetleri gibi değerlerin ilk kez piyasaya sürülmesine emisyon adı veriliyor. Cumhuriyet tarihinin ilk emisyonu 'Birinci Emisyon (E1) Grubu' adıyla 5 Aralık 1927 günü gerçekleştirildi. O dönemde merkez bankası henüz kurulmadığı için bu paralar bir İngiliz şirketi tarafından hazırlandı ve basıldı. Yaklaşık 10 yıl boyunca tedavülde kalan bu paralar, ikinci dönemde Latin harfleriyle hazırlanan paralarla değiştirildi. 'İkinci Emisyon (E2) Grubu', 1937-44 yılları arasında piyasaya sürüldü. Bu paraların en büyük özelliği üzerinde hem Atatürk hem de İsmet İnönü'nün portrelerinin yer almasıydı. 'Üçüncü Emisyon (E3) Grubu' 1942-47 yılları arasında yedi tertip halinde, İngiltere, Almanya ve ABD'de de bastırıldı. 'Dördüncü Emisyon (E4) Grubu' içinde en az farklı değerde banknotun bulunduğu seri oldu. Amerika Birleşik Devletleri'nde basılan bu paraların tamamının üzerinde 'Milli Şef' İnönü'nün resmi bulunmaktadır. Beşinci grup ise Demokrat Parti döneminde piyasaya sürülür. Bu seride halk arasında çok iyi bilinen 'mor binlik'ler bulunmaktadır. Türk Lirası'nın Amerika ve İngiltere'de basılmasından rahatsız olan Adnan Menderes'in talimatıyla kurulan Banknot Matbaası'nda basılmıştır. Serinin altıncı bölümü ise 1966-83 yılları arasında dolaşıma çıkarılır. 1979 yılında piyasaya sürülmeye başlanan 'Yedinci Emisyon (E7) Grubu' ise halk arasında 'enflasyon dönemi banknotları' olarak bilinmektedir. 20 milyon liralık banknotların da yer aldığı bu serinin ardından 28 Ocak 2004 tarihinde paradan sıfır atılmasıyla oluşan YTL serisi piyasaya sürüldü. 2009'da piyasaya sürülecek olan 'E9 Emisyon Grubu' ise serinin en yeni halkası olacak.

Hoşgörü ve Kahramanlığın Sembol İsimleri Parada

Merkez Bankası'nın liranın üzerinde abideleştirmek istediği Yunus Emre ve Nene Hatun, Anadolu coğrafyasının tarihine damgasını vurdu. Anadolu'nun Moğol istilasına uğradığı bir dönemde İslam tasavvufu ve akidesinin ayakta kalmasını sağlayan isimlerden birisi olan Yunus Emre, söylemleri ile Türk-İslam birliğinin oluşumuna büyük katkı sağladı.

Nene Hatun ise '93 Harbi' olarak bilinen 1877-78 Osmanlı-Rus savaşı sırasında küçük yaştaki oğlunu ve üç aylık kızını evde bırakarak, Erzurum savunmasına katılan genç bir gönüllüdür. Şehrin güvenliğini sağlayan Aziziye Tabyası'nın geri alınmasında büyük yararlılıklar göstermiş, çatışmaların sona ermesinden sonra da yaralıların tedavisi için uğraşmıştır. Vatan sevgisinin en güzide örneklerinden birisini sergileyen Nene Hatun, Türk tarihinin en önemli kahramanlarından birisi olarak gösterilmektedir.