Gıda krizi bu kez ABD'nin kapısını çaldı. Tüketiciler, pirince hücum edince, hipermarket zinciri Wal-Mart, sattığı pirinç miktarını sınırlandırdı. Wal-Mart'ı ötekiler takip etti.
Dünyada gıda fiyatlarına ilişkin tırmanma, beraberinde bazı kısıtlamaları da getirdi. İlk uygulama, ABD'nin ünlü markatler zinciri Wal-Mart'tan geldi. Wal Mart, müşterilerinin alabileceği pirinç miktarını sınırlandırdığını açıkladı.
ABD'de yaşanan gelişmeler, İngiliz basınında geniş yer buldu. Guardian gazetesi bu haberi şöyle verdi: "Amerikalı alıcılar paniğe kapılınca, dükkanlar pirinç satışına sınır koydu. Küresel gıda krizi dün ABD'ye ulaştı."
Gazeteye göre fiyatların hızla tırmanmasıyla kaygıya kapılan tüketiciler, bol bol pirinç almaya başladı.
Bunun üzerine Wal Mart'ın nakit parayla çalışan kolu Sam's Club'ın yöneticileri, müşteri başına dört paketten fazla pirinç satılmayacağını açıkladı.
Rakip süpermarketlerden Costco'nun bazı şubeleri de, pirinç ve un stokları azaldıkça benzer önlemlere başvurdu.
Guardian'daki yazı şöyle sürüyor: "Dünyada pirinç fiyatları yılbaşından beri yüzde 68 arttı. Ancak bazı Amerikan mağazalarında son haftalarda ikiye katlandı. Piyasa uzmanlarına göre halkın panik içinde stoklamasından çok, lokanta ve küçük dükkan sahipleri fiyatların artacağı beklentisiyle pirinç depolamaya başladı."
Aynı habere yer veren Times gazetesi de ABD'de bunun bir ilk olduğuna, gıda satışlarının asla sınırlandırılmamış olduğuna dikkat çekiyor.
'Suçlu Çinliler mi, biz miyiz?'
Times yazarlarından Ross Clark ise dünyadaki gıda fiyatları enflasyonunun nedenleri konusunda bugüne dek öne sürülen gerekçeleri yeterli bulmuyor.
Özetle aktaralım:
"Lanet olası açgözlü Çinliler. Doğru düzgün haşlanmış pirinç ve arada sırada da bambu filizi yemeye devam etselerdi, bizim hamburgerlerin maliyeti artmazdı.' Bu sözler, Batılıların yükselen gıda enflasyonuna tavrını aşağı yukarı özetliyor: 'Çinliler ve Hintliler, Batı tarzı beslenme cüretini gösterdiği için, bizim her hafta süpermarket arabalarımıza doldurduklarımızın bedeli bir yılda yüzde 15 arttı' deniyor. Bu analizde doğruluk payı olmakla birlikte, kendi tarımsal üretimimizin azalmasının da bir payı olduğunu görebiliriz belki."
Times yazarına göre 1996'da İngiltere'de tüketilen gıdaların yaklaşık yüzde 70'i burada üretiliyordu. 10 yıl sonra bu rakam yüzde 60'a indi.
"Bu yüzden," diyor Ross Clark, "Fiyatların artmasının nedenini Pekin'deki hamburger barlarında aramayın. Berkshire'ın bakımlı otlaklara dönüştürülmüş buğday tarlalarında arayın."
Haber 7 / BBC