Sakarya Üniversitesi (SAÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mustafa Akal, Ukrayna\'daki gelişmelere ilişkin, "Rusya\'dan Türkiye\'ye para ikamesi gelmeyeceği gibi ileri dönemlerde her iki ülke borsasının itibar kaybedeceğini düşünmekteyim" dedi.
Akal, yaptığı açıklamada, "BIST 100 Endeksi ile GSPTSE ve Yükselen Borsalar Arası Etkileşim" konulu raporunda Rusya Borsası (RTSI) ile Borsa İstanbul 100 (BIST 100) arasında yüzde 86 civarında korelasyon olduğunu söyledi.
Doğrusal ilişki gösteren her iki borsanın, ortaya çıkan kalıcı şokların (siyasi, ekonomik ve askeri vb.) etkisinde kaldığına ve bu şokların aylar boyunca devam ettiğine dikkati çeken Akal, "Yapılan ikili nedensellik sonucu, nedenselliğin yönü yüzde 10 anlamlı seviyesinde İMKB\'den RTSI\'ya doğru bulunmuştur. RTSI\'dan İMKB\'ye doğru etki bulunmamıştır" şeklinde konuştu.
"Rusya-Ukrayna krizini bu bulgular doğrultusunda değerlendirdiğimizde, Rusya\'dan İMKB\'ye krizden dolayı ciddi para akışı olacağı düşünülmemektedir" diyen Akal, bu etkinin çok zayıf kalacağını savundu. Akal, "RTSI, Meksika, Kanada, Güney Kore, Brezilya, Çin, Hindistan ve Endonezya Borsaları ile BIST 100 arasında ikili grup nedenselliğine bakıldığında, IMKB\'den yüzde 1 anlamlı seviyesinde diğer borsalara nedensellik, yüzde 5 anlamlı seviyesinde ise diğer borsalardan BIST 100\'e nedensellik vardır" ifadesini kullandı.
"Her iki ülke borsası zarar görecektir"
Söz konusu çalışmanın, yükselmekte olan borsalar arasında tam bağımsızlık ve tam bütünleşme bulunmadığını gösterdiğini, bu borsalarda görülen şokların birbirleri üzerinde grupsal etki yaptığını kaydeden Akal, sözlerini şöyle tamamladı:
"Dolayısıyla dünya borsaları arasında böyle bir etkileşim sabit olduğundan dolayı herhangi biri veya birkaçında görülen ekonomik, siyasi ve askeri şoklar, bu ülkelere sermaye akışı üzerinde etkili olmaktadır. Siyasi, sosyal ve politik kararlar alınırken, ekonomik istikrarın devamlılığı için hassas olunması gerekmektedir. Bugün için Rusya\'dan Türkiye borsasına ciddi akım görülmese bile ileride Rusya, Türkiye, Ukrayna ve Suriye gibi bölge ülkelerinin hepsi, bu konjonktürün devam etmesi halinde ekonomik, sosyal, siyasi ve askeri zararlar görebilecektir.
Rusya\'dan Türkiye\'ye para ikamesi gelmeyeceği gibi ileri dönemlerde her iki ülke borsasının itibar kaybedeceğini düşünmekteyim."