Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (SBE) tarafından “Tarih Yazımında Avrupa-merkezcilik” başlıklı bir konferans düzenlendi.
SBE Konferans Salonunda gerçekleşen etkinliğe Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Demirci konuşmacı olarak katıldı.
Prof. Dr. Mustafa Demirci, Avrupa-merkezciliği kavramını ‘tarihçinin, incelediği zamana ve mekâna bakmaksızın tarihe yaklaşımı ve tarihi yorumlama biçimi’ olarak tanımladı. Prof. Dr. Demirci, “Avrupa merkezcilik, tüm dünya tarihini batının mefhum ve nazariyeleri penceresinden değerlendiren, batılı değer ve kurumların batı dışı dünyanın değer ve kurumlarından üstün olduğu var sayımıdır” dedi. Avrupa merkezciliğinin dünyayı kendi kurumları, kavramları ve kategorileri ile batı penceresinden değerlendirdiğini ifade eden Prof. Dr. Demirci, ancak varılan sonuçlar itibari ile batılı değerler, kurumlar, müesseseler ve medeniyetin batı dışı toplumlardan ve medeniyetlerden üstün olduğu varsayımına dayandığını kaydetti.
Her şeyin merkezi Avrupa varsayımı
Prof. Dr. Demirci, “Avrupa-merkezcilik, bu haliyle sadece farklı unsurları tutarlı bir tarih görüşünde birleştirecek gerçek bir toplum kuramı olmaktan çok, aynı zamanda çeşitli toplumsal kuramları çarpıtan bir ön yargılar yumağıdır. Doğuya karşı ön yargıdır. İslam’a karşı ön yargıdır. Hint medeniyetine karşı batının beslediği ön yargıdır. Bu ön yargıların bir ürünüdür” diye konuştu.
Avrupalıların tarih yazımında kendilerini dünyanın merkezi olarak konumlandırdığına işaret eden Demirci, bu kavramın özünde ise dünyanın bilim, sanat, kültür, edebiyat, teknoloji, medeniyet ve benzeri alanlarda her şeyin merkezi olarak Avrupa’nın olduğu varsayımı bulunduğunu söyledi.
Konferansın açılışında konuşan SAÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Haşim Şahin ise dünyada Avrupa-merkezli tarihçiliği savunan bir anlayış olduğunu, bu anlayışa eleştirel bakılması gerektiğini, ancak her milletin tarihe kendi ölçüsünde katkı sağladığını söyledi.