Çevre kirliliğini azaltma ve doğayı koruma amaçlanarak, bugün itibarıyla kâğıt, plastik ve metal kullanılarak yapılan ambalajlar için 'Depozito Sistemi' devreye girmeye hazırlanıyor.
Depozito Sistemi, alışverişte aldığı ürünün fiyatına ek olarak bir depozito bedeli ödeyecekler, kullandıkları veya tükettikleri ürünün ambalajını iade ettiklerinde depozito bedelini geri alacaklar.
Yeni uygulamaya göre ürünlerini depozitolu ambalajlar ile piyasaya sürenler, belirlenen çerçevede bir depozito sistemi kuracak. Ayrıca, depozito uygulama planı belirleyerek ve bunu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının onayına sunacak. Uygulamanın başlamasıyla birlikte ürünü piyasaya sürenler, tahsil edilen ve geri ödemesi planlanan bedellere ilişkin mali kayıtları tutacak. Bu kayıtlar çerçevesinde depozito bedeli tahsil edenler borçlu sayılırken, vatandaşlar da alacaklı kabul edilecek.
DEPOZİTO ÜCRETLERİ NE KADAR OLACAK?
Plastik ambalaj:
- İçecek ambalajları (0,33 litreye kadar): 1.48 kuruş
- İçecek ambalajları (0,3301-0,75 litre arası): 2.8 kuruş
- İçecek ambalajları (0,7501-1,5 litre arası): 4.3 kuruş
- İçecek ambalajları (0,501 litre üzeri): 5.8 kuruş
Metal ambalaj:
İçecek ambalajları: 4.3 kuruş
Kompozit ambalaj:
- Kağıt-karton ağırlıklı kompozit içecek ambalajı (0,25 litreye kadar): 1.48 kuruş
- Kağıt-karton ağırlıklı kompozit içecek ambalajı (0,2501-0,5 litre arası): 2.8 kuruş
- Kağıt-karton ağırlıklı kompozit içecek ambalajı (0,501 litre üzeri): 5.8 kuruş
Cam ambalaj:
- İçecek ambalajları (0,25 litreye kadar): 1.48 kuruş
- İçecek ambalajları (0,2501-0,5 litre arası): 2.8 kuruş
- İçecek ambalajları (0,501-1 litre arası): 4.3 kuruş
- İçecek ambalajları (1,01- 5 litre arası): 7 kuruş
- İçecek ambalajları (5,01 litre üzeri): 14.8 kuruş
Ahşap ambalaj: 14.8 kuruş
BAKANLIKTAN DEPOZİTO ÜCRETLERİ HAKKINDA AÇIKLAMA
Bakanlık'tan yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
Ulusal basına yansıyan haberlerde bugün itibarıyla kağıt, plastik ve metal kullanılarak yapılan ambalajlar için depozito sisteminin devreye girdiğinden bahisle, uygulanacak depozito ücretlerine ilişkin yanlış bilgilerin aktarıldığı görülmüştür.
Söz konusu haberlerin 31 Aralık 2021 tarih ve 31706 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "2872 Sayılı Çevre Kanunu Uyarınca Alınacak Geri Kazanım Katılım Payı Tutarlarına ilişkin Tebliğ (2022/1)"den esinlenerek hazırlandığı düşünülmektedir.
Geri Kazanım Katılım Payı uygulaması, 2020 yılından bu yana uygulanmakta olup Çevre Kanunu'nun Ek Madde 11'de yer alan "Yurt içinde piyasaya arz edilen bu Kanunun ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya süren/ithalatçılardan bu listede belirtilen tutarda geri kazanım katılım payı tahsil edilir..." hükmü gereğince uygulama kapsamında lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, ilaç, elektrikli ve elektronik eşya ile içecek ambalajı dahil tüm ambalajları piyasaya sürenlerden veya ithalatçılarından tahsil edilmektedir.
Diğer yandan ulusal ölçekli ve zorunlu olarak uygulanacak olan depozito yönetim sisteminin kurulması ve işletilmesine yönelik altyapı hazırlıkları Türkiye Çevre Ajansı tarafından yürütülmektedir. Türkiye Çevre Ajansı tarafından hazırlıkları sürdürülen ve 2022 yılında hayata geçirilecek olan uygulamanın ilk aşamasında, yani 2022 yılı Ocak ayından itibaren bu sisteme dahil edilecek ambalajlara yönelik standartların belirlenmesi ve bu standartlara uygun ambalajların kayıt altına alınması işlemleri başlayacaktır. Nitekim Türkiye Çevre Ajansı tarafından "tuca.gov.tr" web sitesinde yayımlanan duyuru ile Depozito Bilgi Sisteminde firma kayıtlarının başladığı ilan edilerek bu süreç işletilmiştir.
Diğer taraftan, depozito yönetim sistemi dahilinde uygulanacak "depozito ücretleri" ayrıca ilan edilerek duyurulacak olup ulusal basına yansıyan ve "depozito ücreti" olarak lanse edilen ücretler, depozito ücreti olmayıp 2022 yılında yukarıda anılan ürün gruplarını piyasaya sürenlerden/ithalatcılardan tahsil edilecek "geri kazanım katılım payı" tutarlarıdır. Vatandaşlarımızın sisteme doğrudan katılımlarına yönelik ambalajlı ürünleri depozitolu olarak almaları, boş ambalajları iade noktalarına vermelerine ilişkin süreçler de Türkiye Çevre Ajansı tarafından hazırlanacak düzenlemelerle ilgili taraflara ayrıca duyurulacaktır.
Bu doğrultuda; sistemde yer alacak ambalajların yeni standartlara uygun olarak üretimi ve kullanımı ile depozito iade noktalarını oluşturmaya ve vatandaşlarımız' depozito sistemiyle tanıştırmaya yönelik faaliyetler, 1 Ocak 2022 tarihi itibarıyla başlatılmış olmakla beraber ürünlerin satın alımı asamasına depozito ücreti tahsili ve bos ambalajların geri getirilmesine istinaden de depozito ücretlerinin iadesi süreci henüz başlamamıştır.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.