Doğalgazda Kardeş Payı Devri Başladı

Ukrayna ve Rusya arasındaki gaz krizine çözüm bulunmaması yüzünden, Gazprom'un Avrupa ve Türkiye'ye gönderdiği gazın miktarının alternatif hatlardaki kapasite artırımına rağmen yüzde 50'den fazla düştüğü bildirildi.

Türkiye Tedbir Alıyor

Rusya'nın batı hattından doğalgaz sevkiyatının kesilmesinin ardından Avrupa'da da doğalgaz arzına dönük endişeler artıyor. Daha önceki yıllardan benzer tecrübeleri olan Türkiye, sıkıntıdan en az şekilde etkilenmek için gerekli tedbirleri alıyor.

Bu kapsamda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ilk önce doğalgazla çalışan santrallerin ikincil yakıtlara geçmesi talimatını verirken, arzda sorunun devam etmesi durumunda ise BOTAŞ'ın öncelikle "kesintili" tarifeden gaz alan otoprodüktörlerin (kendi elektriğini üretenler) gazı kesilecek.

Sorunun çözülememesi halinde kesinti diğer sanayicilere yansıtılacak. Konut abonelerine ise sıkıntının yansıtılmaması hedefleniyor.

Batı hattından Türkiye'ye 35 milyon metreküp doğalgaz gelirken, bu rakam önce 32'ye, sonra 17'ye düştü, dün itibarıyla kesildi.

Türkiye ve AB, Ukrayna Üzerinde Baskı Yapmalı

Enerji Uzmanı Necdet Pamir de doğalgaz arzındaki son duruma ilişkin yaptığı değerlendirmede, Türkiye'nin doğalgazda dışa bağımlı olduğunu belirterek, diğer ülkelerde olduğu gibi yeterli doğalgaz deposunun kurulamamasının doğalgaz kesintilerinin yaşandığı dönemlerde sıkıntı yarattığını söyledi.

Kesinti Nasıl Telafi Edilebilir?

Doğalgazda en ufak bir kesintinin bile ikamesinin Türkiye'de sınırlı olduğuna işaret eden Pamir, kesintinin mavi akım üzerinden gelen doğalgaz miktarının artırılması, santrallerde ikincil yakıta geçilmesi, spot piyasadan LNG gemilerinin getirilmesi gibi yöntemlerle telafi edildiğini anımsattı. 

Bunu Neden Türkiye Ödesin?

Ukrayna-Rusya arasındaki gaz sıkıntısının daha önceden sinyallerini verdiğini belirten Pamir, "Sonuçta bu kesintinin Türkiye'ye maliyeti var. Santrallerde ikincil yakıtlara geçilmesi de, spot piyasadan pahalı LNG alınması da bize bir maliyet. Bunu neden Türkiye ödesin? Türkiye ve AB sorunun çözülmesi noktasında Ukrayna üzerinde baskı yapmalı. Şu anda duygusallık bir tarafa bırakılmalı ve devlet derhal üst düzeyde temasa geçerek, sorunun çözülmesi noktasında kararlılığını göstermeli" dedi.

İkincil Yakıtlar Elektrik Maliyetlerini Arttırır

Öte yandan Elektrik Üreticileri Derneği Başkanı Önder Karaduman da, doğalgaz sıkıntısının yaşanmasının ardından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'ndan kendilerine ikincil yakıtlara geçme talimatının geldiğini hatırlatırken, petrolün türevleri olan nafta ve fuel-oil kullanımı ile ikincil yakıtların elektrik maliyetlerini arttırabileceğini söyledi.

Bunun yaklaşık yüzde 20 oranında bir maliyet artışına neden olabileceğine işaret eden Karaduman, "Ancak bu elektrik fiyatlarına nasıl yansır, bunu bilmek mümkün değil, çünkü DUY sistemi bir havuz. O havuza hidrolik dahil bütün fiyatlar veriliyor orada paçallanıyor" dedi.

Türkiye'nin daha önceki yıllarda doğalgaz arzında sıkıntılar yaşadığını belirten Karaduman, bu güne kadar bir depolama kapasitesinin oluştuğunu ancak bir an önce depolama tesislerinin kurulması gerektiğini vurguladı.

Türkiye İçin Fırsat

Rusya ile Ukrayna arasındaki anlaşmazlık sonrasındaki kesintinin Türkiye açısından bir fırsat olarak değerlendirebileceğine de dikkati çeken Karaduman, Türkiye üzerinden Avrupa'ya giden alternatif bir hat oluşturmanın mümkün olabileceğini bu kapsamda Nabucco projesinin de canlanabileceğini kaydetti.