Elektrik ücretleri hakkında açıklama

Elektrik faturalarında yaşanan yüksek artış dağıtım şirketlerinin kâr marjları hakkında tartışmalara yol açmıştı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, elektrik dağıtım şirketlerinin kâr marjları ile ilgili yaptığı açıklamada, "Elektrikte dağıtım şirketleri, belirlenen oran üzerinde kâr edemez" dedi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, son günlerde kamuoyunda tartışma konusu olan elektrik dağıtım şirketlerinin kâr marjları ile ilgili açıklama yaptı.

Açıklamada, "Devlet sübvansiyonu ile görevli tedarik şirketleri vatandaşlarımıza daha ucuza elektrik satmaktadır. Şirketlerin, EPDK'nın belirlediği oranların üzerinde kar etmesi ise mümkün değildir."  denildi.

Açıklamada şu ifadeler kullanıldı:

"Son günlerde özellikle sosyal medyada kurumumuz tarafından belirlenen elektrik tarifeleri, dağıtım şirketlerinin bu süreçteki kazancı ve bu kazancın tüketicilerin elektrik faturasına etkisine yönelik gerçekle hiçbir ilişkisi bulunmayan haber ve yorumlara rastlanmaktadır.Son günlerde özellikle sosyal medyada kurumumuz tarafından belirlenen elektrik tarifeleri, dağıtım şirketlerinin bu süreçteki kazancı ve bu kazancın tüketicilerin elektrik faturasına etkisine yönelik gerçekle hiçbir ilişkisi bulunmayan haber ve yorumlara rastlanmaktadır.

Öncelikle dağıtım şirketi ve görevli tedarik şirketi iki farklı tüzel kişiliktir. Dağıtım şirketi elektrik satışı yapmaz… “kargo işi” yani taşımacılık ile görevlidir.

Dağıtım Şirketleri; dağıtım şebekesini işletmek ve sürdürülebilirliğini sağlamak, arıza bakım ve onarım yapmak, bağlantı taleplerini karşılamak, gerekli şebeke yatırımlarını gerçekleştirmek ve tüm sistem kullanıcılarına ayrım gözetmeyen elektrik dağıtım ve bağlantı hizmetleri sunmakla görevlidir. Dolayısıyla dağıtım şirketi elektrik satışı yapmamaktadır. Dağıtım şirketi kargo işi yani taşımacılık ile görevlidir. Şebekenin işletilmesinden sorumlu şirkettir. Bu şirketler 21 adet olup özelleştirme ile verilen şirket isimleri ile devam etmektedir.

Tüketicilerimize elektriği dağıtım şirketleri değil, görevli tedarik şirketleri (gtş) satar. Bu şirketlerin tarifeleri epdk tarafından belirlenir. Bu tarifeler dışında şirketler kendi inisiyatifleri ile faturalarda oynama ya da zam yapamazlar.

GTŞ’ler serbest piyasadan (ikili anlaşmalar ve/veya elektrik Borsası olan EPİAŞ üzerinden) veya EÜAŞ üzerinden satın aldıkları enerjiyi serbest olmayan tüketicilere veya ikili anlaşması bulunmayan tüketicilere düzenlenen tarife üzerinden satmakla mükelleftirler. Bu şirketler, EPDK’nın belirlediği fiyattan farklı bir fiyat uygulayamaz.

Şirketler 32 kuruşa satın aldığı elektriği vatandaşa astronomik karlar ile mi satıyor? Gerçek rakamlar nedir? Sosyal medyada çokça atıf yapılan aşağıdaki Kurul kararında açıkça dağıtım şirketlerine teknik ve teknik olmayan kayıp için yaptığı satışlarda fiyatın 31,8592 kuruş/kwh olduğu ifade edilmiştir. Ancak söz konusu fiyat, sadece enerji fiyatıdır. Herhangi bir vergi dahil değildir. GTŞ’ler nihai tüketicilere yaptığı elektrik satışının sadece %20’sini EÜAŞ’tan 31,86 kuruşa almaktadır.

2022 yılı için yapılan perakende satış tarifelerinde GTŞ’lerin yaklaşık 125 milyar kwh’lik bir elektrik satışı olacağı öngörülmüştür. Bu elektriğin 25 milyar kwh’lik kısmı EÜAŞ’tan 31,86 kuruşa alınacağı, geri kalan 100 milyar kwh’lik kısmı ise spot piyasadan yaklaşık 150 kuruştan alınacağı öngörülmüştür. Dolayısıyla ağırlık ortalama enerji alım fiyatı 125 kuruş/kwh civarındadır.

Devlet sübvansiyonu ile gtş’ler vatandaşlarımıza daha ucuza elektrik satmaktadır. Şirketlerin, epdk’nın belirlediği oranların üzerinde kar etmesi ise mümkün değildir.

GTŞ’ler, 125 kuruşa mal ettiği elektriği mesken düşük kademeye 79, mesken yüksek kademeye 135 kuruş, sanayiye (OG) 156 kuruş ve ticarethaneye (AG) 189 kuruşa satmaktadır.

GTŞ’lerin, EÜAŞ’tan 32 kuruşa elektrik alıp sanayiye 1 TL 75 kuruş, ticarethane 2 lira 74 kuruş, hanelere 1 lira 37 kuruş (210 kwh altı), 2 lira 6 kuruş (yüksek kademe) fiyatlar ile satış yaparak %330-%546 kar yaptığı şeklindeki bilgi doğru değildir. GTŞ’ler, düzenlenen tarife içindeki müşterilere yapacakları enerji satışından elde edecekleri kar oranı “Net Kar Marjı” ile sınırlandırılmış olup bu oran 2021-2025 dönemi için %2,38 olarak belirlenmiştir. Yani iddia edildiği gibi 32 kuruşa elektrik satın alınarak astronomik düzeyde kar elde edilmesi kesinlikle söz konusu olamaz.

Devletimiz, bütün nihai müşterileri eüaş üzerinden önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da desteklemeye devam etmektedir. 2022 yılında eüaş’ın gtş ve dağıtım şirketlerine satmayı düşündüğü yaklaşık 60 milyar kwh’lik elektrik enerjisini piyasa fiyatı olan 150 kuruş yerine 32 kuruşa satarak nihai tüketicileri yaklaşık 70 milyar tl desteklemektedir.