Defineciler çalmak istedi, muhtar demir köşebent taktırdı. Müzeler müdürlüğü şikâyet üzerine eserleri müzeye kaldırma kararı aldı. Bu kez köy halkı tepki gösterdi, lahitlerin alınmasına direnecekler...
Sakarya’nın Geyve ilçesi Bozören köylüleri bugünlerde, köylerinde bulunan iki Bizans eserinin akıbetinin ne olacağını merakla bekliyor. Yaşanan tartışma ise “Böylesi ancak Türkiye’de olur” dedirtecek türden. Bozören’deki Bizans döneminden kalma eserlerin başına gelmeyen kalmadı.
Öyle ki; 10 yıl önce definecilerin çalmak istediği kalıntıları korumak isteyen köy muhtarı, tarihi eserin üzerine demir köşebent çaktırdı. Bölgeyi ziyaret eden bazı duyarlı vatandaşlar ise gördükleri manzarayı Sakarya Müzeler Müdürlüğü’ne bildirdi. Müze yetkilileri, söz konusu Bizans kalıntılarının korunması için girişimlere başlayarak Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nden gerekli izinleri aldılar. Konuştuğumuz müze yetkilileri, taşınmaz tarihi eserlerin korunması gerektiğini, yakın zamanda müzeye kaldırılacağı bilgisini verdiler.
Ancak bu durum Bozörenliler’in tepkisine neden oldu. 390 kişinin yaşadığı Bozören köyünün muhtarı Mehmet Ünalır, “Bizans eserleri bizim köyümüzün simgesi. Bu eserleri kimseye vermeyiz. Eserleri müzeden almaya gelen olursa köy halkı olarak direniriz. Biz bu eserlerin gitmesini istemiyoruz. Zorla gelip götürmeye kalkan olursa da ahali olarak toplanır tepkimizi dile getiririz. Kanunlara boynumuz kıldan ince ama köyümüze ait eserleri gelecek nesillere aktarmak istiyoruz” dedi.
Ölümsüzlük ve cennet anlamı
Bozören köyündeki Bizans eserlerini inceleyen Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi. Doç. Dr. Serkan Sunay, “Taşın yüzeyindeki figürlerin özetle ölümsüzlük, cennet gibi kavramlara gönderme yapan sembolik anlamları var. Maalesef bu eserleri koruyamıyoruz. Bu eserin buradan taşınarak müzeye intikali ilk bakışta mümkün gözüküyor. En azından bu eserlerin müze bahçesine alınarak hem korunması hem de envantere geçerek yapılacak bilimsel araştırmalara konu olması amaçlanmalıdır” dedi.
‘Köyde kalması mümkün değil’
Prof. Dr. Afife Batur (Mimarlık tarihçisi): “Her iki kalıntı Bizans’ın erken dönemine ait olabilir. Söz konusu eserlerin mevcut koşullarda köyde kalması mümkün değil. Bir an önce korumaya alınması gerekiyor. Erken Bizans dönemine ait tarihi eserlerin çöp tenekesi yanında, üzerine demir plakalar çakılarak muhafazası Türkiye’ye yakışmayan bir görüntü.”
Kaynak: Milliyet