Görünen İşsizlik Kılavuz İstemez!
Türkiye’deki işsiz sayısı, Kasım 2008 döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 645 bin kişi artarak, 2 milyon 995 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 2,2 puanlık artışla yüzde 12,3 seviyesinde gerçekleşti. Bu dönemde istihdam edilenlerin sayısı ise bir önceki yıla kıyasla 448 bin kişi artışla 21 milyon 315 bin kişiye yükseldi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üçer aylık dönemler itibarıyla her ay kamuoyuna duyurduğu Hanehalkı İşgücü Anketinin "Ekim-Kasım-Aralık" dönemini kapsayan "Kasım 2008" sonuçlarını açıkladı. İşgücü Anketine göre, Kasım döneminde Türkiye’de kurumsal olmayan sivil nüfus, bir önceki yılın aynı dönemine göre 758 bin kişilik artışla 69 milyon 943 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus da 757 bin kişi artarak, 50 milyon 268 bin kişiye ulaştı. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 283 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 165 bin kişi arttı. Kasım 2008 döneminde istihdam edilenlerin sayısı, önceki yıla kıyasla 448 bin kişilik artışla 21 milyon 315 bin kişiye yükseldi. İstihdam edilenlerin yüzde 25,8’i tarım, yüzde 19,8’i sanayi, yüzde 5,8’i inşaat, yüzde 48,6’sı ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,8 puan, hizmetler sektörünün payı 0,2 puan arttı, sanayi sektörü payı 0,8 puan, inşaat sektörünün payı da 0,2 puan azaldı.
-İŞSİZLİK, KENTLERDE YÜZDE 14,2-
Türkiye genelinde işsiz sayısı, Kasım döneminde, 2007’nin aynı dönemine göre 645 bin kişi artarak 2 milyon 995 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 2,2 puanlık artışla yüzde 12,3 seviyesinde gerçekleşti. Kentsel yerlerde işsizlik oranı 2,2 puanlık artışla yüzde 14,2, kırsal yerlerde ise 2,2 puanlık artışla yüzde 9,3 oldu.
-GENÇ NÜFUSTA İŞSİZLİK YÜZDE 23,9-
Kasım 2008 döneminde genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 23,9 olarak hesaplandı. Bu oran 2007 yılının aynı döneminde yüzde 20 idi. Türkiye’de tarım dışı işsizlik oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,8 puanlık artışla yüzde 15,4 seviyesine çıktı. Bu dönemdeki işsizlerin 72,6’sını erkek nüfus oluşturdu. Anket sonuçlarına göre, işsizlerin profili şöyle:
"-İşsizlerin yüzde 59,4’ü lise altı eğitimli.
-Yüzde 26,6’sı bir yıl ve daha uzun süredir iş arıyor.
- İşsizler sıklıkla (yüzde 29,8) "eş-dost" vasıtasıyla iş arıyor.
- Yüzde 86,5’i (2 milyon 592 bin kişi) daha önce bir işte çalışmış. -Daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 46,7’si "hizmetler", yüzde 25’i "sanayi", yüzde 18,8’i "inşaat", yüzde 9,5’i ise "tarım" sektöründe görev almış."
-İSTİHDAMIN YAPISI-
Söz konusu dönemde istihdam edilenlerin de yüzde 73,5’ini erkek nüfus meydana getirdi. İstihdam edilenlerin yüzde 60,2’sini lise altı eğitimliler oluşturdu. İstihdam yapısına ilişkin diğer bazı veriler şöyle:
"- Yüzde 59,5’i ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 27,5’i kendi hesabına ve işveren, yüzde 13’ü ücretsiz aile işçisi.
- Yüzde 59,5’i "1-9 kişi arası" çalışanı olan iş yerlerinde çalışıyor.
- Yüzde 3,1’inin ek bir işi var.
-Yüzde 4,3’ü mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş arıyor."
-KAYIT DIŞI İSTİHDAM YÜZDE 44,5-
TÜİK’e göre, kayıt dışı istihdam edilenlerin oranı, Kasım 2008 döneminde, 2007 yılının aynı dönemine göre 0,9 puanlık azalışla yüzde 44,5 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, önceki yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe kayıt dışılık yüzde 87’den yüzde 86,9’a, tarım dışı sektörlerde ise yüzde 31,6’dan yüzde 29,8’e geriledi.
-İŞ GÜCÜNE KATILIM 1,5 PUAN ARTTI-
Kasım 2008 döneminde, Türkiye genelinde iş gücüne katılım oranı, önceki yılın aynı dönemine göre 1,5 puanlık artışla yüzde 48,4 olarak gerçekleşti. Erkeklerde iş gücüne katılma oranı önceki yılın aynı dönemine göre 0,9 puanlık artışla yüzde 71,8, kadınlarda ise 2 puanlık artışla yüzde 25,4 oldu. Kentsel yerlerde iş gücüne katılma oranı 1,5 puanlık artışla yüzde 46,3, kırsal yerlerde yüzde 1,6 puanlık yükselişle yüzde 52,2 oldu. Toplam iş gücünün yüzde 17,9’unu 15-24 yaş grubundakiler oluşturdu. Lise altı eğitimlilerde iş gücüne katılma oranı yüzde 46,3, yüksek öğretim mezunlarının katılım oranı yüzde 78,8 olarak belirlendi. Lise altı eğitimlilerde erkeklerin iş gücüne katılma oranı yüzde 70,6, kadınların yüzde 21,4 oldu. Lise ve dengi okul mezunlarında da erkeklerde iş gücüne katılma oranı yüzde 75,4, kadınlarda yüzde 33,6 olarak hesaplandı. Yüksek öğretim mezunlarında erkeklerde iş gücüne katılma oranı yüzde 83,9, kadınlarda yüzde 71,2 oldu. Kasım 2008 döneminde iş gücü dışında olanların yüzde 43,1’i daha önce bir işte çalıştı. Daha önce bir işte çalışıp, söz konusu dönemde iş gücü dışında olanların (11 milyon 181 bin kişi) yüzde 26,8’i emeklilik, yüzde 11,3’ü mevsim gereği, yüzde 18,2’si sağlık nedeniyle, yüzde 10,1’i evlilik, yüzde 6,4’ü işten çıkartılma/iş yerinin kapanması, yüzde 4,9’ü işinden memnun olmama ve yüzde 22,3’si diğer nedenlerle en son çalıştıkları işten ayrıldı.
-İŞ GÜCÜ HAREKETLERİ-
Kasım 2008 döneminde 1 milyon 391 bin kişi işe yeni başladı veya iş değiştirdi. Bunun toplam istihdam içindeki oranı yüzde 6,5 oldu. İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 30,8’i, 25-34 yaş grubunda yer aldı. Bu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 19,2’si sanayi, yüzde 36,9’u hizmetler, yüzde 23,6’sı inşaat sektöründe, yüzde 20,3’ü ise tarım sektöründe işbaşı yaptı. Mevcut işsizlerin yüzde 17,5’ini (524 bin kişi) bu dönemde işten ayrılanlar oluşturdu.
-REVİZE ÇALIŞMALARI BU YILIN İLK ÇEYREĞİNDE-
Bu arada, Hanehalkı işgücü anketi sonuçları, 1990 ve 2000 Genel Nüfus Sayımı sonuçları esas alınarak hesaplanan nüfus projeksiyonlarına göre ağırlıklandırılıyor. 2007 ve 2008 yılı nüfus sayımlarına dayalı yeni nüfus projeksiyonları hazır oluncaya kadar, hanehalkı işgücü anketi sonuçları Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden elde edilen toplam nüfusa göre yayımlanacak. TÜİK’e göre bu düzenleme, daha önce açıklanan işgücü göstergelerindeki oransal dağılımda bir değişiklik yaratmıyor, sadece mutlak değerlerde bir değişikliğe neden oluyor. Hanehalkı işgücü anketlerinde yaş grubu, cinsiyet, kent-kır dağılımlarının dikkate alınacağı nihai revize çalışmaları, bu sistem ile hesaplanacak yeni projeksiyonların hazır olmasını takiben 2009 yılı ilk çeyreğinde yapılacak.