Hendek'te 'acele kamulaştırma' gerginliği
Sakarya\'nın Hendek ilçesinde, Bakanlar Kurulu\'nun kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında bazı binalarla ilgili acele kamulaştırma kararı almasının ardından bilirkişi heyetince keşif çalışması başlatıldı. Evlerinin kamulaştırılmasını istemeyen vatandaşlar, keşif heyetine tepki gösterdi. CHP Sakarya Milletvekili Engin Özkoç ile keşfi yapan kadın hakim arasında tartışma çıktı.
Bakanlar Kurulu, Kemaliye Mahallesi\'nde ilan edilen riskli alan sınırları içerisinde bulunan bazı taşınmazların, kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında Hendek Belediye Başkanlığı tarafından acele kamulaştırılması yönünde karar aldı. Karar gereği, acele kamulaştırma uygulanacak taşınmazlarda bugün keşif yapıldı.
Evlerinin kamulaştırılmasına karşı çıkan vatandaşlar, keşfe gelen heyetle tartıştı. Polis, geniş güvenlik önlemi aldı. Keşif devam ederken, CHP Sakarya Milletvekili Engin Özkoç mahalleye geldi. Özkoç, kamulaştırma kararı alınan bir evin bahçesinde çalışma yapan kadın hakimden bilgi almak istedi. Bilgi alamayan Özkoç, hakimle tartıştı. Talebinin tutanak altına alınmasını isteyen Özkoç, kendisinden \'bir şahıs\' diye bahseden hakime kimliğini göstererek tepki gösterdi.
Özkoç, gazetecilere yaptığı açıklamada, vatandaşın sıkıntısının kendi sıkıntıları olduğunu belirterek, "Bir avukat, nasıl bir kişi için müvekkilim diyorsa ben de milletin vekili olarak görev yapıyorum. İnsanlar bana yetki vermişlerdir. TBMM\'ye gitmişimdir. Bu konuda görev yapan bütün kamu kuruluşları, kimliğim gösterdiğim andan itibaren hangi görevde olurlarsa olsunlar benim sorduğum soruya cevap vermek zorundadırlar. İnsanlar ben geldim. Yaptım. Bitti. Her istediğimi yaparım. Millete karşı \'her istediğimi yaparım olmaz\' Hukuk çevresinde yapacağız. Kentsel dönüşüm çerçevesinde bazı haklarınız olabilir. Görevinizi yapabiliyor olabilirsiniz. Ama milletin de hakları var. Milletin de haklarını savunmak zorundayız. Millet emlak vergisini vermiş. Tapusu elinde. Çoluğuna çocuğuna miras bırakmak istiyor. Sen milleti hiç muhatap almıyorsun. Ben hakim kararıyla geliyorum. Görevimi yapıyorum. Çıkartıp atacam. Milletin vekilini de muhatap almıyorsun. Böyle bir şey olmaz. Ya milleti ya da vekilini muhatap alacaksın." diye konuştu.
"Acele kamulaştırmayla vatandaşın malları ellerinden alınmak istenmekte"
Evleri kamulaştırılmak istenen vatandaşların avukatı Gökhan Bilgin ise Kemaliye Mahallesi\'nin Bakanlar Kurulu kararıyla riskli alan olarak ilan edildiğini söyledi. Bu karar aleyhine Danıştay\'da açılmış davaların sonuçlanma aşamasında olduğunu belirten Bilgin, şunları kaydetti: "Bu zaman zarfında Bakanlar Kurulu\'nca Hendek Belediyesi tarafından acele kamulaştırma kararı aldırıldı. Bununla ilgili de Danıştay\'da yürütmeyi durdurma kararı verilmek üzere dava var. Her nedense bir oldu bittiye getirilip kararlar beklenmeden vatandaşın acele kamulaştırma yoluyla malları elinden alınıp yıkılmak istenmekte. Yaklaşık 300 haneyi ilgilendiren bir konuda, 10-15 kişinin rızası alınarak bu uygulama yapılmaya çalışılmakta. Halk da ona tepki veriyor. Acele kamulaştırma kararıyla ilgili keşif yapılmakta. Yapılan bu keşfin hızı ve yapılış zamanı açısından bizim sıkıntımız."
"Kamulaştırma kişilik menfaatleri gözetilerek yapıldı"
Kamulaştırmanın, kişilik menfaatleri gözetilerek yapıldığını savunan Bilgin, "Birbirine bitişik. Birinin altı risk alanı öbür binanın değil. Böyle bir şeyi kabul etmenin imkanı yok. Hemen öbür tarafındaki bina da belediye. O da risk alanı dışında. Arada 4 metre bir yol var. Yolun sol kısmı olduğu gibi risk alanı. Bu dört metre yol neyi ayırıyorsa artık. Kişiler dikkate alınarak risk alanı ilan edilmiş. Belediye kendisine ait bir bina. Yanındaki bina toplumun bildiği eski ilçe başkanlarına ait bina var. Belediye binası en azından 80-90 yıllık bir bina. 2012 yılın ruhsat ve iskan verilmiş binalar acele kamulaştırılmaya tabi tutulmuş durumda. İki senelik binalar risk alanı ilan ediliyor."
Binası kamulaştırılmak istenen bir ev sahibi ise kendilerine bildiri yapılmadan evine el konmak istendiğini belirterek; evinin dededen kaldığını, doğup büyüdükleri, hatıralarının bulunduğu evin ellerinden alınmak istendiğini söyledi.
Sakarya'nın Hendek ilçesinde, Bakanlar Kurulu'nun kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında bazı binalarla ilgili yaklaşık 300 haneyi ilgilendiren acele kamulaştırma kararı almasının ardından bilirkişi heyetince keşif çalışması başlatılmıştı. Evlerinin kamulaştırılmasını istemeyen vatandaşlar, keşif heyetine tepki göstermişti. Vatandaşların avukatı Muharrem Bülbül ve A. Merve Bülbül Çoruhlu, birlikte yaptıkları açıklamada, Danıştay kararının son derece büyük bir önem teşkil ettiğini söyledi. Çoruhlu ve Bülbül, “Nitekim, bu karar verilmemiş olsa idi, Hendek Belediye Başkanlığı, 4 seneden bu yana Kemaliye Mahallesi'ni vatandaşın elinden almak için sarf ettiği çabanın karşılığını alacak ve yıkımları başlatabilecekti.” dedi.
Kentsel Dönüşüm yerel mahkemelerden dönünce Bakanlar Kurulu'nda acele kamulaştırma çıktı
Hendek’te kentsel dönüşüm uygulaması yerel mahkemelerden dönmesine rağmen Hendek Belediyesi'nin girişimleri devam etti. Kemaliye Mahallesi'ndeki kentsel dönüşüm süreci, Ekim 2010’da Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın Kemaliye Mahallesi'ni kentsel dönüşüm alanı olarak belirlenmesi ile başladı. Bu karar, Ekim 2011 tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planına işlenerek 2012 yılı itibari ile hayata geçirilmeye çalışıldı. Ancak, Kemaliye Mahallesi'nin kentsel dönüşüm alanı olarak belirlenmesi pek çok noktada hukuka aykırılık arz ettiğinden, bu idari işleme karşı ilk kalemde 70’e yakın dava açıldı. Açılan bu davalarda Sakarya 1. ve 2. İdare Mahkemesi başkanlıklarınca, hem kentsel dönüşüm uygulaması hem de imar planının geneli hakkında yürütmeyi durdurma kararı verildi. Bu kararlar ile Hendek Belediye Başkanlığı, 1 yılı aşkın bir süre hazırladığı imar planına dayalı hiçbir iş ve işlem yapamadı.
Vatandaşların avukatı Muharrem Bülbül ve A. Merve Bülbül Çoruhlu, açılan iptal davalarında, Sakarya 1. ve 2. İdare Mahkemesi başkanlıklarınca Kemaliye Mahallesi'nde Ekim 2012’de tamamı akademik kadrolardan oluşturulmuş bilirkişi heyetinin keşif yaptığını ve Kemaliye Mahallesi için verilen kentsel dönüşüm kararının tam 36 ana neden çerçevesinde şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararı açısından uygun olmadığına dair raporlar verildiğini hatırlattı.
Ardından da açılan davaların tamamı kabul edilerek, ilk kentsel dönüşüm hamlesinin mahkeme kararı ile iptal edildiğine dikkat çeken avukatlar, süreci şöyle anlattı: “Ancak Hendek Belediye Başkanlığı, yargılama aşamasında verilen yürütmeyi durdurma kararları neticesinde hareket edemez hale gelince, devam eden davaları bir kenara bırakarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile irtibata geçmiş ve amaçlarına hizmet edecek şekilde, Kemaliye Mahallesi'ni 6306 sayılı kanun kapsamında riskli alan olarak gösteren 11 Ocak 2013 tarihli Bakanlar Kurulu kararını çıkarttırmıştır. Bu kez belediye, riskli alan kararını dayanak alarak, ikinci kez kentsel dönüşümü hayata geçirmeye çalışmış ve bu kararı imar planlarına yansıtarak, derhal acele kamulaştırma yoluyla vatandaşın malına vakit kaybetmeden el koymaya çalışmıştır. Acele kamulaştırmaya ilişkin bu ilk işlem hem Hendek Asliye Hukuk Mahkemesi'ne açılan acele kamulaştırma davalarının reddedilmesi hem de Sakarya 1. ve 2. İdare Mahkemesi kararları ile işlemin iptaline karar verilmesi neticesinde sonuçsuz kalmış, ilk acele kamulaştırma işleminin bu şekilde önü kapanmıştır. Hendek Belediye Başkanlığı, bu kez Bakanlar Kurulu Kararı çıkartarak, ikinci kez acele kamulaştırma işlemi başlatmıştır.”
Karar Kentsel Dönüşüm mağdurları için umut oldu
Danıştay 6. Dairesi'nde açılan davada yürütmeyi durdurma kararı verilerek, Kemaliye Mahallesi'nde yıkımı engellediğini ifade eden avukatlar, bunun kentsel dönüşüm mağdurları için bir umut olduğunu vurguladı. “Bu karar verilmemiş olsa idi, Hendek Belediye Başkanlığı'nın talebi ile Hendek Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, 7 Eylül 2014 tarihinde yapılan keşif sonrası belirlenen değerler üzerinden 18 Aralık 2014 tarihi itibari ile Belediye harekete geçebilecek ve Kemaliye Mahallesi tamamen ortadan kaldırılacaktı” diyen Çoruhlu ve Bülbül, “Bu noktada, Danıştay 6. Dairesi'nden çıkan yürütmeyi durdurma kararları, hukuki bir zafer ve kentsel dönüşüm mağduru olan Kemaliye Mahallesi sakinleri için büyük bir siper ve umut kaynağı olmuştur.“ bilgisini verdi.
