Hibrid Teknolojisinde SAÜ ve Temsa İşbirliği
Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şeref Soylu, Temsa'nın geliştireceği hibrid otobüs prototipi üzerinde egzoz ölçümleri yapacaklarını belirterek, ''Elde edilen veriler ışığında egzoz gazı salınımının en aza indirilmesi amacıyla elektrik ve dizel motor üzerinde iyileştirmeler yapılacak'' dedi.
Doç. Dr. Soylu, yaptığı açıklamada, geçen yıl SAÜ bünyesinde oluşturulan Sakarya Hava Kalitesi Koruma ve İyileştirme (SAHAKK-İ) Proje Grubu'nun önemli çalışmalara imza attığını belirtti.
Adapazarı'nda şehir içi hava kalitesinin iyileştirilmesiyle ilgili önemli çalışmalar yaptıklarını kaydeden Doç. Dr. Soylu, şunları söyledi: ''Bir şehirdeki kirletici kaynaklar ulaştırma, ısınma ve endüstriyel kaynaklardır. Bugüne kadar bu etkenlerin belirlenmesi amacıyla bazı çalışmalar yaptık. Finansal kaynaklarımızı geliştirmek amacıyla da ulaştırmayla ilgili çalışmalara ağırlık verdik. Temsa yöneticileriyle beraber ulaştırma kaynaklı kirleticilerin minimize edilmesi konusunda alternatif teknolojiler geliştirmek üzere neler yapılabileceğini tartıştık. Bu çalışmalar sonucunda da Hibrid Projesi ortaya çıktı. Temsa'nın araştırmacılarıyla beraber hibrid otobüslerin şehir içi hava kalitesine etkilerini değerlendireceğiz. Şunu söyleyebilirim ki hibrid otobüsler kesinlikle hava kalitesini iyileştirecek.''
Hibrid taşıtlarda petrol veya dizelle çalışan içten yanmalı motorun yanında bir de elektrik enerjisinin depolandığı akü (elektrik motoru) bulunduğunu kaydeden Doç. Dr. Soylu, hibrid araçların şehir içinde benzin veya dizele gerek kalmadan doğrudan elektrik motoru sayesinde hareket ettirilebildiğini söyledi.
Hibrid teknolojisinin normal araçlarda kaybolan enerjinin geri kazanılmasını, yakıt sarfiyatının azaltılmasını ve çevre kirliliğinin önlenmesini sağladığını ifade eden Doç. Dr. Soylu, ''Hibrid teknolojisi şehir içi insan taşımacılığı için faydalı bir sistem'' dedi.
-''BÜTÇESİ 1,5 MİLYON YTL''-
Mart ayında hazırladıkları proje önerisini Sanayi ve Ticaret Bakanlığına sunduklarını belirten Doç. Dr. Şeref Soylu, bakanlığın projeye onay verdiğini ve çalışmalara 1 Eylülde başlayacaklarını bildirdi.
Projenin Türkiye'de ilklerden olacağını kaydeden Doç. Dr. Soylu, şunları ifade etti: ''Bütçesi 1,5 milyon YTL. Projenin hem sosyal hem de teknolojik boyutu var. Proje sayesinde AB'nin karşısına daha etkin çıkacağız. Proje finansmanının yüzde 25'i Sabancı Holding'den, yüzde 75'i de Sanayi ve Ticaret Bakanlığından sağlanacak. Temsa'dan üç mühendis görev alacak ve bu mühendisler de kendi ekiplerini oluşturacak. Proje çalışmalarını 3 yılda tamamlamayı düşünüyoruz.''
Projede 3 öğretim üyesi, 5 araştırma görevlisi ve 2 teknisyenin aktif görev alacağını belirten Soylu, projeyle büyük şehirlerde kullanılabilecek çevre dostu ideal otobüsler oluşturulacağını söyledi.
Proje kapsamında ilk yıl Temsa'nın hibrid otobüs prototipi geliştireceğini bildiren Doç. Dr. Soylu, şunları kaydetti: ''Temsa'nın geliştireceği hibrid otobüs prototipi üzerinde egzoz ölçümleri yapacağız. Elde edilen veriler ışığında egzoz gazı salınımının en aza indirilmesi amacıyla elektrik ve dizel motor üzerinde iyileştirmeler yapılacak. İlk yıl Temsa hibrid otobüs prototipi yapacak. Bu sürede emisyon ölçüm cihazlarımızı tedarik edeceğiz. Sistemi öncelikle üniversite bünyesinde laboratuvar şartlarında test edeceğiz. Temsa'dan tedarik edeceğimiz dizel motorlu otobüslerde de ölçümler yapacağız. Hangi hızlarda ne kadar egzoz gazı yayıyor, bunu belirleyeceğiz. Daha sonra da elektrik motoruna sahip olan hibrid prototipinde ölçüm yapacağız.''
-''ŞU ANDA TÜRKİYE'DE SERİ ÜRETİM YOK''-
Doç. Dr. Soylu, projenin tamamlanmasıyla Temsa'nın hibrid otobüsleri seri olarak üretecek bilgi ve teknoloji birikimini önemli ölçüde artıracağını bildirdi. Hibrid alanında TÜBİTAK'ın bazı çalışmaları olduğunu kaydeden Doç. Dr. Soylu, ''Bu alanda Otokar da Doruk adını verdiği hibrid araç üretti. Şu anda Türkiye'de seri üretim yok. Çalışmalarımız araçların seri olarak üretilmesi noktasında olacak. Hibrid teknolojisinin yayılması sanırım 10 yıl alacak. Ondan sonraki 15 yıllık süreçte de yakıt pillerine geçiş bekleniyor. Zaten o sıralarda petrol kullanımı da asgari düzeye inmiş olacak'' diye konuştu.