Dua Arapça bir kelime olup çağırmak, birisine mesaj vermek, onunla irtibat kurmak manalarına gelir. Özel kullanımı esas alındığında ise, kulun Allah\'a yalvarması, halini arzetmesi, içini dökmesi, ihtiyaçlarını dile getirmesi demektir. Hz. Muhammed\'de duayı ibadetin özü sayar ve her işe başlamadan önce dua ederdi.
İşte Peygamberin ettiği günlük dualar...
Sabahleyin uykudan kalkınca okunacak dua:
Okunuşu:
"Elhamdulillahillezi ehyana ba\'de ma ematena ve ileyhi\'n- nüşur."
Anlamı: "Bizi öldürdükten sonra dirilten (uyuduktan sonra uyandıran) Allah\'a hamdolsun. (kıyamette) O\'nun huzurunda toplanılacaktır."
(Buhari: 11/96)
Her sabah okunacak dua:
Okunuşu:
"Allahümme bike asbahna ve bike emseyna ve bike nehya ve bike nemutu ve ileykennuşur."
Anlamı: "Allahım! Senin yardımınla sabaha girdik, senin yardımınla akşama kavuştuk, senin yardımınla diriliyor ve senin kudretinle ölüyoruz ve (kıyamette) varış sanadır."
(Ebu Davud: 5067)
Her akşam okunacak dua:
Okunuşu:
"Allahumme bike emseyna ve bike esbahna ve bike nahya ve bike nemutu ve ileykel masir."
Anlamı: "Allahım! Senin yardımınla akşama girdik, senin yardımınla sabaha kavuştuk, senin yardımınla diriliyor ve senin kudretinle ölüyoruz ve dönüş yalnız sanadır."
(İbn Mace, Dua: 14)
Şirkten korunmak için (sabah-akşam) okunacak dua:
Okunuşu:
"Allahumme inni euzu bike min en uşrike bike şey\'en ve ene a\'lemu ve estağfiruke lima la a\'lemu inneke ente allamulğuyubi."
Anlamı: "Allahım! Şüphesiz ben bilerek herhangi bir şeyi şirk koşmak (eş ve ortak tanımak) tan sana sığınırım.Bilmeyerek işlemiş olduğum(şirk ve hatalarım) ın senden bağışlanmasını dilerim. Şüphesiz ki bütün gaybları (gizli şeyleri) ancak sen bilirsin."
(et-terğıb ve et-terhib: 1/76)
Yemekten sonra okunacak dua:
Okunuşu:
"Elhamdulillahillezi et\'amena ve segana ve cealena müslimin."
Anlamı: "Bizi nimetleriyle yediren ve içiren ve bizi İslam üzere bulunduran Allah\'a hamd olsun."
(Ebu Davud, At\'ime:15)
Elbise giyerken okunacak dua:
Okunuşu:
"Elhamdulillahillezi kesani haza ve razeganihi min ğayri havlin minni ve la guvvetin."
Anlamı: "O Allah\'a hamd olsun ki, benden bir kuvvet olmaksızın bu elbiseyi bana giydirdi ve (bunu) bana rızık olarak verdi."
(Tirmizi, deavat: 107)
Camiye girerken okunacak dua (sağ ayakla girilir):
Okunuşu:
"Bismillahi vessalatu vesselamu ala rasulillahi. Allahummeğfir li zunubi veftah li ebvabe rahmetike."
Anlamı: "Allah\'ın adıyla, Allah Resulune salat ve selam olsun. Allah\'ım , günahlarımı bağışla ve bana rahmet kapılarını aç."
(Müslim, müsafirin:68)
Camiden çıkarken okunacak dua (sol ayakla çıkılır):
Okunuşu:
"Bismillahi vessalatu vesselamu ala rasulillahi. Allahumme inni es\'eluke min fedlike, allahumme e\'sımni mineşşeytanirracim."
Anlamı: "Allah\'ın adıyla, Allah Resulune salat ve selam olsun. Allah\'ım , Senden fazl-u (ihsanını) diliyorum. Allahım, beni rahmetinden uzaklaştırılmış şeytanın şerrinden koru."
(Buhari, teheccüd: 25)
Tuvalete girerken okunacak dua (sol ayakla girilir):
Okunuşu:
"Bismillahi Allahumme inni euzu bike minelhubsi velhebaisi."
Anlamı: "Allah\'ın adıyla, Allahım, her türlü pislikten ve pis olan şeylerden(erkek ve dişi şeytanların şerrinden) sana sığınırım."
(İbni Mace, Teharet: 9)
Tuvaletten çıkarken okunacak dua (sağ ayakla çıkılır):
Okunuşu:
"Ğufraneke, Elhamdulillahillezi ezhebe annil eza ve afani."
Anlamı: "(Allahım!) Senin mağfiretini dilerim.Benden eza veren şeyleri gideren ve bana afiyet veren Allah\'a hamdolsun."
(İbni Mace, taharet:10)
Bir meclisten (sohbet veya bir toplantıdan) kalkarken okunacak dua:
Okunuşu: "Subhaneke Allahumme ve bihamdike eşhedu en la ilahe illa ente estağfiruke ve etubu ileyke."
Anlamı: "Allah\'ım! Seni her türlü noksanlıklardan tenzih eder, hamdimi sana takdim ederim. Senden başka hiçbir ilah bulunmadığına şehadet ederim. Senden mağfiret diliyor ve sana tevbe ediyorum."
(tirmizi, deavat: 38)
Su içtikten sonra okunacak dua:
Okunuşu:
"Elhamdulillahillezi segana azben furaten birahmetihi ve lem yec\'alhu milhen ucacen bizunubina."
Anlamı: "Bize tatlı soğuk su içiren ve günahlarımız sebebiyle onu içilmez tuzlu su yapmayan Allah\'a hamd olsun."
(Ebu Nuaym)
Aynaya bakarken okunacak dua:
Okunuşu:
"Elhamdulillahi Allahumme kema hassente halgi fehassin hulugi."
Anlamı: "Allah\'a hamdolsun. Allah\'ım! Benim yaratılışımı güzel kıldığın gibi ahlakımı da güzelleştir."
(İbnüs-sünni, El- Ezkar: 270)
Aksırma esnasında:
Aksıran kimsenin; "Elhamdulilllah" "Allah\'a hamd olsun" demesi, o\'nu işiten kimsenin de: "Yerhamukeallah" "Allah sana merhamet etsin" demesi gerekir.
Aksıran kişi, yanında "Yerhamukeallah" denildiğini duyunca: "Yehdina ve yehdikumullah " " Allah bize ve size hidayet versin".
Veya, "Yehdikumullahu ve yuslihu balekum" "Allah, sizi doğru yola yöneltsin ve işlerinizi düzeltsin" demelidir.
(Buhari, Edep: 125)
Vasıtaya binerken okunacak dua:
Önce besmele okunur; üç tekbir getirilir. Sonra:
Okunuşu: "Subhanellezi sehharalena haza ve ma kunna lehu mugrinine ve inna ila rabbina lemungalibun."
Anlamı: "Bunu bizim hizmetimize veren Allah\'ın şanı ne yücedir. O\'nun ihsanı olmasaydı biz buna güç yetiremezdik. Muhakkak ki biz Rabbimize döneceğiz."
(Zuhruf Suresi 13-14)
Eve girerken okunacak dua:
Okunuşu: "Allahumme inni es\'eluke hayral mevleci ve hayral mehraci bismillahi ve lecna ve bismillahi haracna va alallahi rabbina tevekkelna."
Anlamı: "Allahım! Her giriş ve çıkışımda senden hayır diliyorum. Allah\'ın adıyla evimize girer, Allah\'ın adıyla çıkarız ve Rabbimize dayanıp güveniriz."
(Ebu Davud, Edeb: 112)
Evden çıkarken okunacak dua:
Okunuşu:
"Bismillahi tevekkeltu alellahi la havle ve la guvvete illa billahil aliyyil azim."
Anlamı: "Allah\'ın adını anarak (evimden çıkıyorum) ben, Allah\'a dayanıp tevekkül ettim. (her türlü) kuvvet ve kudret ancak yüce Allah\'ın yardımıyladır."
(Tirmizi, deavat: 34)
Gece uykudan önce okunacak dua:
Okunuşu:
"Bismike Allahumme emutu ve ehya."
Anlamı: "Senin adını anarak ölür ve dirilirim (uyur ve uyanırım) Allahım!"
(Buhari, Deavat: 7)