Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Kösem, hormonal, kimyasal, biyolojik ve sentetik maddelerin gıda üretiminin her aşamasına girmeye başladığını belirterek, “Modern yaşam, yanlış beslenme gibi etkenler de bunlara eklenince can boğazdan gidiyor. İnsanların büyük bir kısmı aslında tokluktan ölüyor” dedi.
SAÜ Akademik ve Sosyal Gelişim Merkezi (SASGEM) tarafından Hukuk Fakültesi Sabahattin Zaim Konferans Salonu'nda düzenlenen “Beslenme Sağlık İlişkisine Farklı bir Yaklaşım: Gıda Kanserin Neresinde” konulu konferansta konuşan Prof. Dr. Mustafa Kösem, son yüzyılda dünya nüfusunun hızla arttığını, bundan dolayı yerleşim yerlerinin ekili alanların aleyhine bir şekilde çoğalmaya başladığını söyledi.
Gıdanın alternatif üretim yöntemlerinin bulunması gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Mustafa Kösem, “Gıdaların uzun süre saklanması, fazla üretimin kitlelere ulaştırılması ve pazarlanması gerekiyor. Bütün bunlar hormonal, kimyasal, biyolojik ve sentetik maddelerin, teknolojinin de gelişmesiyle birlikte gıdaların her aşamasına girmesi sonucunu doğuruyor. Modern yaşam, yanlış beslenme gibi etkenler de bunlara eklenince, bugün net bir şekilde görüyoruz ki can boğazdan gidiyor. Günümüzdeki istatistiklerde bu çok net görünüyor. İnsanların büyük bir kısmı aslında tokluktan ölüyor” dedi.
Ölümlerin yüzde 50’ye yakını fazla beslenme ile alakalı
Dolaşım sistemi hastalıkları, kanserler ve diyabetin ölüm nedenlerinin başında geldiğini belirten Prof. Dr. Mustafa Kösem, “Dolaşım sistemi hastalıklarında ölümlerin yüzde 40’u, tümörlerden kaynaklanan ölümlerin de yüzde 20’si beslenme ile alakalı. Toplama baktığımızda ise ölümlerin yüzde 50’ye yakını fazla beslenme ile alakalı” dedi.
Kanserin ölüm nedenleri arasında yüzde 20’lerde olduğunu belirten Prof. Dr. Mustafa Kösem, kanserin Türkiye’de ve dünyada giderek artan bir oranda ölümlere yol açtığını kaydetti. Kanser hücrelerini vücuttaki teröristler olarak niteleyen Prof. Dr. Mustafa Kösem, “Kanser hücreleri vücuttaki kanun ve kuralları tanımazlar. Normal hücrelere göre daha fazla enerji harcarlar ve normal hücreleri öldürürler” diye konuştu.
Kansere yol açan nedenlerden de söz eden Prof. Dr. Kösem, şunları söyledi: “Kimyasal maddeler, sıcaklık ve benzeri fiziksel etkenler, virüs ve benzeri canlı etkenler, hormonal ve genetik faktörler kansere yol açan nedenler arasında. Kanser oluşturan nedenler, hücrenin çekirdeği ile ilgileniyor. Kansere en çok beslenme hataları ve sigara neden oluyor. Gıdaların üzerinde üreyen mantarlar, küfler, tarım ilaçları, pişirme esnasında, kızartılmış ve kavrulmuş gıdalarda ortaya çıkan kanserojenler de bunlar arasında.”
Sıcak su ve asitle temas eden ambalajlar tehlikeli
Ambalajların da yanlış kullanımının kanserojen etkisi olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Kösem, “Plastik pet şişeler ve kaplar, sıcak su ve asitlerle temas ettiğinde kanserojen maddeler ortaya çıkabiliyor. Alüminyum folyo ve streç filmler de bazı maddelerle etkileşime girdiğinde kanserojen etki oluşturabiliyorlar” ifadelerini kullandı.
Gıdaların kullanım biçimi kanserlerin kaynağı
Son yıllarda rafine şekerin ve unlu gıdaların aşırı tüketildiğini, bunların obeziteye bağlı kanserlerde önemli bir yer tuttuğunu belirten Prof. Dr. Mustafa Kösem, sözlerini şöyle sürdürdü: “Trans yağ asidi içeren margarin, mısır, ayçiçeği, soya gibi yağlardaki tüketimin artışı, d vitamini eksikliği, fazla tuz kullanımı ve bunlara bağlı olarak obezite kanser riskini artırıyor. Gıdaların kullanım biçimi de kanserlerin kaynağıdır. Örneğin sıcak çay tüketimi yemek borusu kanseri riskini 8 kat, çok hızlı yemek mide kanseri riskini 5 kat, çok sıcak yemek 3 kat artırıyor. Liften fakir gıdalar ile beslenmek ve fast food ise kalın bağırsak kanserine yol açıyor.”
Tamamen doğal ürünler tercih edilmeli
Kanserden korunmak için özellikle çiğ sebzelerin ve zeytinyağı gibi omega içeren yağların tüketilmesi gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Mustafa Kösem, şu önerilerde bulundu: “Omega 3 içeren balıklar, omega 9 içeren zeytinyağı, yoğurt ve kefir gibi fermente edilmiş süt ürünleri, sarımsak, soğan, zerdeçal, üzüm çekirdeği, pişmiş domates kanserden korumaktadır. Selenyumdan zengin kuruyemişler, et, yumurta, karaciğer ve mantarlar gibi besinler kansere karşı önleyici özelliği sahiptir. Kanserden korunmak için sigara ve alkol kullanılmamalı, küflü yiyeceklerden, fabrikasyon gıdalardan, sucuk, salam gibi işlenmiş et ürünlerinden ve fast food yiyeceklerden uzak durulmalı. Kızartma, kavurma ve ateşle temas etmiş et ürünleri mümkün olduğunca az tüketilmeli. Sebze ve meyve ağırlıklı beslenilmeli.”