Sağlıklı Beslenme Kronik Hastalıklardan Koruyor
Sağlıklı beslenme davranışlarını erken yaşlarda öğrenmek ilerleyen yaşlarda diyetle ilgili kronik hastalıklardan korunmada önemli rol oynuyor. Uzmanlar, sağlıklı beslenme tarzının çocukluktan yetişkinliğe geçiş döneminde öğrenilmesinin önemli olduğuna dikkat çekiyor.
Çocuk ve adolesanlar (yetişkinliğe geçiş dönemi) da sağlıklı beslenme, optimal sağlığı, büyümeyi ve entelektüel gelişmeyi geliştiriyor. Demir eksikliği anemisi, yeme davranışı bozuklukları, diş çürükleri gibi sağlık sorunlarını önlüyor. Koroner kalp hastalıkları, obezite, kanser gibi uzun dönemde oluşan ve ileri yaşta ortaya çıkan sağlık sorunlarının önüne geçiyor.
Sakarya Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nursan Dede Çınar, sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek için kişilerin sağlıklı beslenme davranışlarını erken yaşlarda öğrenmelerinin çok önemli olduğunu söyledi.
Adolesan dönemin fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden hızlı büyüme gelişme ve olgunlaşma süreçleriyle çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemi olduğunu belirten Çınar, "Bu süreçte yeterli ve dengeli beslenme büyük önem taşıyor. Yapılan araştırmalar gıda tercih kalıplarının orta adolesan dönemde oluştuğunu ve erişkin dönemde sürdüğünü gösteriyor." dedi.
Günümüzde gençlerin biyolojik ve psikososyal pek çok sağlık sorunu ile karşı karşıya olduğunu ifade eden Çınar, bunların arasında, sağlıksız, dengesiz beslenme alışkanlığı ve buna bağlı olarak gelişen hastalıkların ilk sıralarda yer aldığına dikkati çekti.
Adolesanlardaki dış görünüş ile ilgili endişe, arkadaşları tarafından kabul edilme ihtiyacı, giderek artan bağımsızlık ve aktif yaşam stilinin yeme alışkanlıklarını ve gıda tercihlerini etkilediğini vurgulayan Çınar, şunları kaydetti: "Adölesanların çoğu görünümleri ve vücut ağırlıkları konusunda aşırı duyarlı olup, genelde kız çocukları kilo vermeyi, erkek çocukları ise daha fazla kas kitlesine sahip olmayı ve kilo almayı istiyor. Vücut ağırlıklarını kontrol etmek veya kilo kaybetmek için diyet hapları, laksatifler, diüretikler, açlık ve sıkı diyetlerin kullanılması hem büyümeyi hem de sağlığı olumsuz etkiliyor. Özellikle yemek öğünlerini atlama (kahvaltı, öğle yemeği), ev dışında daha fazla yemek yeme, "fast food" tüketimi, vejetaryan ve sıkı diyet programları sık görülen gıda alışkanlıkları olup, beslenmede bozukluklara yol açıyor."
Çınar, günümüzde adolesanların beslenme davranışında, gazlı içecekler, patates kızartması, hamburger ve pizza gibi besinlerin ağırlıkla tercih edildiğini, bunun yanında sebze, meyve, süt ve süt ürünleri ve balık gibi besinlerin tüketiminin az olduğunun görüldüğünü dile getirdi.
Çınar, "Beslenme davranışındaki bu olumsuz eğilim toplam yağ, doymuş yağ ve şeker alımını arttırırken kalsiyum, demir, çinko, potasyum, A, D, C vitaminleri ve folik asit alımının yetersizliğine neden oluyor." diye konuştu.
Çınar, sağlıklı beslenme davranışlarının erken yaşlarda öğrenilmesinin ilerleyen yaşlarda diyetle ilgili kronik hastalıklardan korunmada önemli rol oynadığını sözlerine ekledi.