Sapanca Gölü'nden artık her isteyen su alamayacak
Dünyanın suyu içilebilir ender göllerinden biri olan Sapanca Gölü, yağışların azalması ve kapasitesinin üzerinde su çekilmesiyle kuruma tehlikesi ile karşı karşıya kaldı.
Aşırı su çekimi sonucu susuz kalan gölde alg denilen su yosunları hızla çoğalmaya başladı. Göl bu sebeple zaman zaman kızarıyor. Bu durum göldeki canlı hayatını da olumsuz yönde etkiliyor. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nin yaptığı araştırmaya göre gölde son yıllarda 12 balık türü yok oldu.
Devlet Su İşleri’nin (DSİ) verilerine göre Sapanca Gölü’nden emniyetli olarak su kullanımı yıllık 120 milyon metreküpü geçmemesi gerekiyor. Ancak gölden, kapasitenin üzerinde su çekimi yapılıyor. Sakarya Büyükşehir Belediyesi, gölden içme suyu olarak yıllık ortalama 80-90 milyon metreküp su alıyor. Ayrıca Kocaeli şehri de Yuvacık Barajı’nın yetersiz kalması sebebiyle yılda yaklaşık 30-40 milyon metreküp gölden içme suyu temin ediyor. Bu durumda kapasite ancak içme suyunu karşılıyor. Dev sanayi tesisi Tüpraş’ın da yılda en az 12,5 milyon metreküp su çektiği tahmin ediliyor. Tüpraş’ın ek tesisler için gölden daha çok su çekeceğini açıklaması tepkilere sebep olmuştu.
Bakanlık harekete geçti
İşyerleri suyun tonuna 5,71 lira öderken Tüpraş’ın 7 yıldan bu yana kullandığı suyun bedelini ödemediği de ortaya çıktı. Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, su tahsisinin daha sağlıklı yapılabilmesi için su yönetiminin tek elde toplanacağını kaydetti. Yeni bir su kanunu hazırladıklarını ifade eden Eroğlu, şu bilgileri verdi: “Artık su tahsisleri konusunda tek yetkili Orman ve Su İşleri Bakanlığı olacak. Bakanlığa bağlı olarak da Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü ve Su Yönetimi Genel Müdürlüğü yetkili olsun diye karar kılındı. Bu konuda düzenlemeler yapılıyor. Bu meseleye (Tüpraş) bakacağız. Hakikaten bir haksızlık varsa bunu ödeyecekler. Özelleştirme yapılırken su tahsisi yapılıp yapılmadığına bakılacak. Yapılmadıysa her su çeken parasını ödemesi lazım.”
SASKİ Genel Müdürü Rüstem Keleş, yeni kanunda Sapanca gibi içilebilir su kaynaklarının sadece insani amaçlı kullanıma izin verilmesi gerektiğini kaydetti. Keleş, Tüpraş’ın bugüne kadar kendisine su tahsisi yapıldığına dair bir belge ortaya koyamadığını ifade ederek, şunları dile getirdi: “Şu ana kadar hiçbir endüstriyel kurum Sapanca Gölü’nden su tahsisine yönelik bir belgeyi ortaya koyamamıştır. Tüpraş özelleştirilmeden önce devlet kurumu olması sebebiyle o günkü şartlarda gölden su almıştır. Şu anda göldeki su ancak insani amaçlı kullanıma yeterlidir. Tüpraş’ın gölden su çekimi önlenmelidir.”
Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mahnaz Gümrükçüoğlu ise, gölün çevresindeki derelerden ve dip sulardan beslendiğini belirterek, “Göl artık yeteri kadar beslenemiyor. Ayrıca yağışların azalmasıyla da dip suları yeterli gelmiyor. Üstüne üstlük aşırı su çekilmesi, sanayide kullanılması sebebiyle göl kendi kendini besleyemez duruma geldi.” açıklamasını yapıyor. Tüpraş ise konu hakkında açıklama yapmaktan kaçınıyor.
Aşırı su çekimi sonucu susuz kalan gölde alg denilen su yosunları hızla çoğalmaya başladı. Göl bu sebeple zaman zaman kızarıyor. Bu durum göldeki canlı hayatını da olumsuz yönde etkiliyor. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nin yaptığı araştırmaya göre gölde son yıllarda 12 balık türü yok oldu.
Devlet Su İşleri’nin (DSİ) verilerine göre Sapanca Gölü’nden emniyetli olarak su kullanımı yıllık 120 milyon metreküpü geçmemesi gerekiyor. Ancak gölden, kapasitenin üzerinde su çekimi yapılıyor. Sakarya Büyükşehir Belediyesi, gölden içme suyu olarak yıllık ortalama 80-90 milyon metreküp su alıyor. Ayrıca Kocaeli şehri de Yuvacık Barajı’nın yetersiz kalması sebebiyle yılda yaklaşık 30-40 milyon metreküp gölden içme suyu temin ediyor. Bu durumda kapasite ancak içme suyunu karşılıyor. Dev sanayi tesisi Tüpraş’ın da yılda en az 12,5 milyon metreküp su çektiği tahmin ediliyor. Tüpraş’ın ek tesisler için gölden daha çok su çekeceğini açıklaması tepkilere sebep olmuştu.
Bakanlık harekete geçti
İşyerleri suyun tonuna 5,71 lira öderken Tüpraş’ın 7 yıldan bu yana kullandığı suyun bedelini ödemediği de ortaya çıktı. Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, su tahsisinin daha sağlıklı yapılabilmesi için su yönetiminin tek elde toplanacağını kaydetti. Yeni bir su kanunu hazırladıklarını ifade eden Eroğlu, şu bilgileri verdi: “Artık su tahsisleri konusunda tek yetkili Orman ve Su İşleri Bakanlığı olacak. Bakanlığa bağlı olarak da Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü ve Su Yönetimi Genel Müdürlüğü yetkili olsun diye karar kılındı. Bu konuda düzenlemeler yapılıyor. Bu meseleye (Tüpraş) bakacağız. Hakikaten bir haksızlık varsa bunu ödeyecekler. Özelleştirme yapılırken su tahsisi yapılıp yapılmadığına bakılacak. Yapılmadıysa her su çeken parasını ödemesi lazım.”
SASKİ Genel Müdürü Rüstem Keleş, yeni kanunda Sapanca gibi içilebilir su kaynaklarının sadece insani amaçlı kullanıma izin verilmesi gerektiğini kaydetti. Keleş, Tüpraş’ın bugüne kadar kendisine su tahsisi yapıldığına dair bir belge ortaya koyamadığını ifade ederek, şunları dile getirdi: “Şu ana kadar hiçbir endüstriyel kurum Sapanca Gölü’nden su tahsisine yönelik bir belgeyi ortaya koyamamıştır. Tüpraş özelleştirilmeden önce devlet kurumu olması sebebiyle o günkü şartlarda gölden su almıştır. Şu anda göldeki su ancak insani amaçlı kullanıma yeterlidir. Tüpraş’ın gölden su çekimi önlenmelidir.”
Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mahnaz Gümrükçüoğlu ise, gölün çevresindeki derelerden ve dip sulardan beslendiğini belirterek, “Göl artık yeteri kadar beslenemiyor. Ayrıca yağışların azalmasıyla da dip suları yeterli gelmiyor. Üstüne üstlük aşırı su çekilmesi, sanayide kullanılması sebebiyle göl kendi kendini besleyemez duruma geldi.” açıklamasını yapıyor. Tüpraş ise konu hakkında açıklama yapmaktan kaçınıyor.
11 yıl önce
Yorumlar
[İlk yorum yapan siz olun]
5cd57c549ba4259adc7d0ca5b1f46edf@