SAÜ'de düşündüren araştırma
Sakarya Üniversitesi'nce (SAÜ) yapılan bir çalışmada D-100 karayolu kenarında tarım yapılan topraklardaki ağır metal oranları araştırıldı. Çalışmada araç yoğunluğunun fazla olduğu karayolu etrafındaki tarım alanlarında sağlık açısından zararlı olan kurşun ve kadmiyum kirliliği saptandı.
SAÜ'de yapılan yüksek lisans tezi çalışması kapsamında Erenler ilçesi D-100 karayolu kenarındaki tarım alanlarında topraktaki ağır metal oranları araştırıldı. Çalışmada topraklarda trafikten, tarım uygulamaları ve endüstri kuruluşlarından kaynaklanan kurşun ve kadmiyum kirliliği incelendi. Bu kapsamda karayolunun her iki tarafında belirlenen tarım alanlarından 500 metre aralıklarla 160 toprak örneği alındı.
Toprak örneklerinde yapılan analizler sonucunda karayolu kenarındaki topraklarda kurşun ve kadmiyum kirliliği tespit edildi. Ayrıca karayolunun güneyinden alınan toprak örneklerinde kurşun ve kadmiyum miktarının kuzeyden alınan örneklere göre yüksek bulundu. Bu durumun rüzgarın etkisinden kaynaklandığı ifade edildi.
Çalışmanın raporunda D-100 karayolunda araç yoğunluğunuz fazla olması, yerleşmelerin bulunması, yanlış tarım uygulamaları ve küçük çaptaki sanayi kuruluşlarının varlılığının ağır metal kirliliğine neden olduğu kaydedildi.
Kurşunun sağlığa etkileri
Çevresel zararlılar içinde önemli bir yer tutan ağır metal olan kurşun, özellikle çocukların sağlığını etkileyebiliyor. Kurşun zehirlenmesi, çocuklarda öğrenme bozukluğu, dikkat eksikliği sendromu, hatta otizme neden olabiliyor. Anne karnında kurşundan etkilenen bebeklerde, prematüre doğumlar, düşük doğum ağırlığı, zihinsel ve nörolojik özür görülebiliyor. Kan düzeyinde 60 mikro gramın üzerindeki kurşun, akut zehirlenme oluşturuyor. Akut zehirlenme, anemi, mide barsak sisteminde ishal ve kabızlıkla kendisini gösteriyor. Böbreklerde de birikmeye bağlı ileri dönemde kronik böbrek hastalığı yapabiliyor. Hormonları etkiliyor, gelişme geriliği yapabiliyor, en önemli etkisi sinir sistemine oluyor. Gelişimsel bozukluklar, zeka düzeyinde düşüklük, davranış bozuklukları yapıyor.
Kadmiyumun sağlığa etkileri
Kadmiyum bilinen ve son yıllarda miktarı önemli ölçüde artmış çok zararlı bir ağır metaldir. Vücutta biriken kadmiyum böbreklerde birikerek böbreğin işlevini bozar ve çeşitli hastalıklara sebep olur. Kemiklerde kırılgan bir yapı oluşturur. Üreme bozukluklarına ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olur.
