Telekom'un ADSL'de Hat Vurgunu

ADSL'deki zorunlu telefon aboneliği, milyar YTL'leri tüketiciden alıp TT'ye veriyor. Tüketici isterse telefon hizmeti almadan da ADSL internet abonesi olabilir. Peki nasıl?

Türk Telekom'un ADSL internette en düşük hız ve en düşük kotalı paketinin fiyatı 29 YTL. Ancak, sabit ücret "zorunluluğu" bu faturayı 45 YTL'ye kadar çıkarıyor. Üstelik bu teknik olarak da gereksiz.

Tüketici isterse telefon hizmeti almadan da ADSL internet abonesi olabilir. Ya da var olan telefon aboneliğini iptal ettirse de ADSL hizmeti almaya devam edebilir.

Ancak TT'nin uygulamaları nedeniyle aboneler şirketin kasasına milyon YTL'ler bırakıyor.

Son 4 yılda ADSL abone sayısı 100 kat arttı. Ama internet için telefon zorunluluğu hâlâ devam ediyor. Tüketici telefon kullanmasa bile bir yılda cebinden 180 YTL fazla para çıkarken, Türk Telekom'un teknik olarak gerekmemesine karşın zorunlu tuttuğu telefon aboneliği, şirkete yılda 1 milyar YTL'ye yakın gelir sağlamaya devam ediyor. Uzmanlara göre Türk Telekom'un (TT) ADSL'ye abone olmak için, ev ya da iş telefonu aboneliğini zorunlu tutması, aslında teknik olarak gerekli değil. Fakat TT'nin TTNet aracılığıyla bunu zorunlu tutması, tüketiciyi ev veya iş telefonunu kullanmasa dahi aylık 15 YTL'yi bulan sabit ücret ödemek zorunda bırakıyor. Bu konuda abonelerin bireysel olarak tüketici mahkemelerine açtığı davalardan ise şu ana kadar genel uygulamayı değiştirecek bir sonuç alınamadı. Ancak 5 milyonu bulan ADSL abonesi ve yeni abone olacaklar, almak istedikleri bu internet hizmeti için sabit ücret ödemek zorunda olmadıklarından habersiz.

Söz konusu uygulamadan rahatsız olan Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği, Netone Telekom, Tellcom İletişim Hizmetleri, Doğan İletişim, Koçnet ile Doruk İletişim bir çalışma grubu oluşturularak "Genişbant Erişimin Yaygınlaştırılması ve Rekabet Koşullarının İyileştirilmesi" konulu bir rapor hazırlandı. Raporda şu noktalara dikkat çekiliyor:

- Telekomünikasyon Kurumu'nun sadece ADSL aboneliğini içeren ve Yalın DSL olarak adlandırılan bir düzenlemesi bulunmuyor. Bu yüzden ADSL abonesi olanlar telefonlarını hiç kullanmasalar dahi sabit ücret ödemek zorunda kalıyorlar.

- TT, TTNet ile internet pazarının yüzde 97'sine sahip durumda. Ama genişbant interneti sağlamanın tek yolu ADSL değil.

- Dünyadaki her 3 internet kullanıcısının biri kablo ile internete bağlanıyor. Bu oran Türkiye'de yüzde 2'nin altında.

HUKUKİ DURUM KARIŞIK

TT yasal olarak tarifelerini Telekomünikasyon Kurumu'na (TK) onaylatmak zorunda. Ancak TT, TK'nin onayına sunduğu telefon ve ADSL internet hizmetleri için ayrı ayrı değil, tek bir tarife hazırlıyor. Bu da ADSL tarifeleri açısından fiyat konusunu kamuoyunda tartışmalı duruma getiriyor. Avrupa'da da ADSL hizmetini veren şirketlerde telefon zorunluluğu olan uygulamalar bulunuyor. Fakat buralardaki internet kullanıcıları telefon (ses) aboneliği karşılığında "sabit ücret" değil, "kablo kirası" adı altında bir ücret ödüyor. Dolayısıyla Avrupalı tüketici, hangi hizmet için ne kadar ödediğini daha net bir şekilde görebiliyor.

TÜKETİCİ HAKKINDAN HABERSİZ

ADSL abonesi olmak isteyen kişilere, internet bağlatmak istedikleri telefon numarası soruluyor. Eğer sabit telefon aboneliği yoksa, karşısına telefon aboneliği sözleşmesi çıkarılıyor. Teknik anlamda telefon aboneliği gerekli olan bir uygulama değil. Ancak tüketici bu konudaki haklarını yeterince bilmiyor. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un 5. maddesi gereğince bir mal veya hizmetin satışı başka bir mal veya hizmetin satın almasına bağlanmayacağı için tüketicinin telefon hattından bağımsız ADSL aboneliği hakkı bulunuyor. Hatta bu konuda geçen yıl Kocaeli Tüketici Mahkemesi'nde kazanılan bir dava da var. Bu karar halen geçerli. Fakat ADSL'de 'keyfi' uygulamalar devam ediyor.

NOT: 10 Ocak 2007 tarihinde Kocaeli Tüketici Sorunları Hakem Heyeti tarafından bu yönde alınan bir karar olduğu öğrenildi.

Cumhuriyet