Tüm Gün Uyuklamamak İçin Sahurda Patates Yiyin

Oruç tutanların uykuya meyilleri artıyor. Dr. Semih Gökarat bu sorunu engellemek için sahurda kepekli pirinç ya da haşlanmış patates yiyin diyor. Oruç tutmak uykuyu artırır mı? Baş ağrısı yapar mı? Sigarayı bırakmak için fırsat mıdır? Ramazan'da sıkça gündeme gelen bu soruları, Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Checkup Bölümü'nden Uzm. Dr. Semih Gökarat yanıtladı:

AÇLIK ZAYIFLATMAZ

* Oruç tutmak, zayıflamak için fırsat olarak değerlendirilebilir mi?

Yemek yemeyerek zayıflamak yanlıştır. Bu yolla başarıya ulaşılamayacağını herkese anlatıyoruz. Hatta uzun süreli açlığın oluşturduğu psikolojiyle, özellikle de bu tür açlıkların etkisiyle insülin hormonu artıyor. İnsülin hormonunun yaptığı uyarılar da, sahur ve iftarda alınan kalorilerle birlikte, kişide kilo artışına neden oluyor.

* Oruç tutmak bir anlamda detoks etkisi yaratıyor mu?

Ramazan ayında oruç tutarak yapılan; ruhumuzun detokslanmasıdır. Aç kalınarak yapılacak bir detoksun, vücuda anlamlı bir faydası yoktur. Kimi zaman bir şova dönüşen iftar sofralarında vücuda verilen zararın boyutları, Ramazan dışındaki yanlış beslenme alışkanlıklarının etkisinden bile daha fazladır.

* Oruç tutmak, baş ağrısına neden olur mu?

11 ay boyunca vücudun tüm organlarının alıştığı beslenme frekansı, Ramazan ile birlikte değişmektedir. Beslenme düzeninin değişmesi, bazı yan etkilerle kendisini hissettirir. Bu belirtilerin başında da baş ağrısı gelmektedir. Sahurda alınan gıdalar, ardından çok uzun süren vücudun aç kalma süresi, kan şekeri seviyesinden salgılanan stres, hatta hormonlar bile; vücudun pek çok sistemini alışık olmadığı bir çalışma şeklinin içine sokmaktadır. Bu geçiş döneminde özellikle baş ağrısı şikayeti ortaya çıkmaktadır.

* Uzun süre aç kalmak uykuya neden olur mu?

Genellikle vücuttaki kan şekeri seviyesinin durumuna bağlı olarak, özellikle yemeklerden sonra ya da uzun süren açlıkların ardından; kişide konsantrasyon kaybı oluşur ve uykuya meyil artar. Bu nedenle özellikle sahurda; vücut kan şekeri seviyesinde ani oynamalar yapmayacak, tıbbi olarak glisemik indeksi düşük gıdalar tercih edilmelidir. Kepekli un, esmer şeker, kepekli pirinç, kuru fasulye ve diğer baklagiller ile meyve, patates ya da haşlanmış yumurta gibi besinler tercih edilirse; uykuya meyil ve konsantrasyon bozukluğu problemlerini en aza indirmek mümkün olur.

STRESTEN KAÇININ!

* Oruç tutan biri, strese karşı ne gibi önlemler alabilir?

Kişi sigara tiryakisiyse, stresli bir işi varsa, üstüne bir de oruç tutuyorsa; oruç tutmamalıdır. Sigara bağımlılığı, stresle ve oruçtaki uzun açlık dönemiyle birleşince, tam bir felaket olur. Stresi yenmek için kişinin uykusunu tam olarak alması gerekir. Uykusuz güne başlamak oruçlu biri için stresi daha da arttırır. Oruç tutanlar, aşırı sıcaktan ve trafikten de uzak durmaya çalışmalıdır.

* Stresli kişiler, özellikle öğle yemeği saatinde ne yapmalıdır?

İnsanların bir vücut biyoritmi vardır ve vücuttaki olaylar zamana göre ayarlıdır. Oruçluyken özellikle sabah ve öğlen saatlerinde, kişide acıkma hissi oluşur. Bunu yenmek için sahurda süt, yumurta, peynir, ekmek, kahvaltı türü şeylere ağırlık vermek ve hoşaf ya da komposto tüketmek (eğer tansiyon, şeker, mide hastalığı yoksa) gerekir. Ramazan'da oruçlu olduğunuz için midenizi abur cuburla doldurmayın. İftar saatinde kıtlıktan çıkmış gibi hızlı yemek yemeyin. Yemekleri iyice çiğnemeden yutmak, ağır yiyecekler tüketmek, sakatat, pastırma, sucuk ya da salam gibi ağır ve yağlı iftariyelikleri yemek sağlığınız için son derece zararlı davranışlar olacaktır.

CHECK-UP YAPTIRIN!

* Oruç tutmaya karar verenlerin, hangi durumlarda check-up yaptırmalarına ihtiyaç duyulabilir?

Check-up; bir kişinin mevcut sağlık problemlerinin takibi ya da bilmediğimiz sağlık sorunlarının ortaya çıkarılması amacıyla yapılan önemli uygulamalardan biridir. Ramazan ayı boyunca, vücudun alışkın olduğu normal düzen 30 günlük bir değişime uğramaktadır. Bu nedenle eğer varsa ortaya çıkmamış problemlerin bulunması ya da zaten var olan birtakım sağlık problemlerinin bu süreçte bir sorun yaratmaması amacıyla, Ramazan'dan önce checkup yaptırılması önemlidir. İmkanı olan herkesin, oruç tutmaya başlamadan önce check-up yaptırması yararlıdır.
nmış yumurta gibi kan şekerini düzenleyen gıdalar yenmeli