Türkiye'nin 2. Büyük Longozu Kuraklık Tehdidi Altında

Sakarya'nın Karasu ilçesi Karamüezzinler köyünde bulunan ve 1.560 hektar alana sahip Acarlar Longozu, kuruma tehlikesiyle karşı karşıya bulunuyor. Sakarya Nehri'nin Karadeniz'e ulaştığı ağız kesiminin yaklaşık 6 kilometre batısında kıyı çizgisinden ortalama 1,5 kilometre içerde ve kıyıya paralel uzanan longoz, Kırklareli'deki İğneada Longozu'ndan sonra Türkiye'nin ikinci büyük, dünyanın ise tek parça en büyük longozu olma özelliğini taşıyor. Türkiye'den geçen iki önemli kuş göç yollarından birinin üzerinde bulunan longozda, koruma altına alınan 6 bitki türü ve küresel ölçekte tehlike altında olan su menekşesi yetişiyor. Su menekşesi Türkiye'de sadece Acarlar longozun'da bulunuyor. Longozun büyük bir bölümü, yeterli miktarda yağış düşmemesi, tarımsal sulama için yüksek oranda su çekilmesi, ve longozdaki suyun tutulmamasından dolayı kurudu.

Canlıların yaşamlarını sürdürebilmesi için longozdaki suyun tutulması gerektiğini söyleyen Karamüezzinler Köyü Muhtarı Hasan Sütçü, longozdaki balık ölümlerinin 1 ay önce başladığını belirterek, "10 yıl kadar önce longozdaki suyun Sakarya Nehri'ne akmaması için kayalardan bir set yapılmıştı. Şimdi bu kayalar suyu tutmuyor. Buna kuraklık ve tarımsal sulama için su çekilmeside eklenince longozdaki su çekildi. Lüferler suyun üstünde yüzer halde olması gerekirken şimdi suyun 30-40 santimetre üstündeler. Longozun Karamüezzinler köyü bölümünde su kaldı. Burada da adacıklar oluşmaya başladı. Canlıların yaşamlarını sürdürebilmesi için mutlaka su tutulması lazım. Balık akıntının geldiği yöne doğru yüzüyor. Dönüşte kuraklığa yakalanıyor ve ölüyor. Eskiden burada balık sürülerinin ucu bucağı görünmezken şimdi aramaya başladık." dedi.

Karasu Üçoluk Köyü Muhtarı Yılmaz Deli, ise eskiden kayıkla geçtikleri longozda artık yürüyerek karşıdan karşıya geçildiğini vurguluyor. Kuş cenneti olan longozun durumuna çok üzüldüklerini anlatan Deli, şunları söyledi, "Buranın kuş cenneti olduğunu söylüyorlar ama hiç bir şey kalmadı. Longozun Denizköy bölümünde az bir su kaldı, büyük bir bölümü kurudu. Suyun çekilmesiyle çökeklerde kalan balıkları çakallar yedi. Longozdaki suyun tutulması için kapak yapılırsa burası kuş cenneti olma özelliğini sürdürür."

SU MENEKŞESİ TÜRKİYE ENVANTERİNDEN SİLİNEBİLİR

Acarlar Longozunun deniz, göl,kumul ve orman ekosistemlerini bir arada içerdiğinden biyolojik çeşitliliğinin çok zengin olduğunu kaydeden biyolog Zeynep Irmak, longozun 1998 yılında birinci derece doğal sit alanı olarak ilan edildiğini ve koruma altına alındığını hatırlattı. Longozda şimdiye kadar 243 kuş türü tespit edildiğini bildiren Irmak, yanlış sulama teknikleri, halkın bilinçsizliği ve küresel ısınma sebebiyle longozun kuruma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.

Kısa zamanda önlem alınamazsa bu önemli biyoreserv alanının yok olabileceğini ve su menekşesi gibi ender rastlanan bir bitki türünün de Türkiye envanterinden silinebileceğini bildiren Irmak, "Longoz su kuşlarının da önemli üreme, konaklama ve kışlama alanlarından biridir. Burası sadece kuşlar için önemli bir alan değildir. Bakteriler, rotiferler,diatomlar ve algler diğer canlıların hayatlarını sürdürebilmeleri için vazgeçilmezdir. Kıyıdaki sazlıklar balıkların, kurbağaların ve böceklerin üreme ve yaşam alanları arasındadır. Ormandaki ağaçlar sürüngenlere ve diğer hayvanlara ev sahipliği yapmaktadır. Acarlar longozu etrafındaki çeşitli çay ve derelerden beslenmektedir. Normalde longozun suyu yaz aylarında her sulak alanda olabileceği gibi çekilmektedir. Ama bu sene tehlike biraz daha arttı. Eğer en kısa zamanda önlem alınamazsa her sene üreme, konaklama ve kışlama için bu longozu kullanan kuş türleri bir sonraki sene yaşam alanlarını tamamen kaybedebilir." şeklinde konuştu.