Sakarya Halk Sağlığı Müdürü Dr. Aydın Erdoğan, aileleri uçucu gazlar konusunda uyararak, uçucu maddelerden çocukların uzak tutulması gerektiğini söyledi.
Erdoğan yaptığı açıklamada, “İçinde değişik kimyasal yapıda gazlar veya havayla temas ettiğinde buharlaşabilen maddeler bulunan, koklandığı veya solunduğu zaman ciddi sağlık sorunları hatta ölüme bile sebep olabilen maddelere uçucu maddeler denir. Çocuklarımız tarafından en çok kullanılan yapıştırıcılar, hem toluen, hem de aseton adı verilen uçucu maddeler içermektedir. Tutkallar, Tiner, Benzin, Gazyağı, Çakmak Gazı, Oje, Yazı Düzeltici Sıvılar, Saç Spreyi, Ayakkabı Boyası, Saç ve Kozmetik Deodorantlar vb. maddelerin de içeriğinde uçucu maddeler bulunmaktadır. Uçucu madde kullanımının yaygınlaşmasının nedeni elde edilmelerinin çok kolay ve ucuz olmasıdır” dedi.
Uyuşturucunun belirtileri
Uçucu maddelerin insan davranışları üzerine etkileri olduğuna dikkat çeken Erdoğan, “Hayal Görme, Sarhoşluk, Uyuşukluk, Bulunduğu Yere Uyum Sağlayamama, Koordinasyon Eksikliği, Bulantı ve İshal, Huzursuzluk, Nefes Darlığı, Adet Görememe, Burun Kanaması, Hafıza Kaybı, Mide Krampları, Saldırı ve Şiddet içeren davranış değişiklikleri uçucu maddelerin en yaygın etkileridir” şeklinde konuştu.
Uçucu madde kullanan kişiye nasıl yardımcı olunur?
Çocukların ya da gençleri uçucu madde bağımlılığından vazgeçirmek için onlara doğrudan baskı yapmak ve ceza vermek yerine, öncelikle onların problemlerinin ne olduğu konusunda gayret göstermek, onlarla oturup konuşmak gerektiğini söyleyen Erdoğan şunları belirtti:
“İyi iletişim kurabilen aile bireyi ya da aile reisi, uçucu madde kullanan kişi ile bire bir ilgilenip, ona yardımcı olmaya çalışmalı, bu yönde sorumluluk almalıdır. Gerekiyorsa profesyonel kişilerle irtibata geçilerek destek alınmalıdır. Uçucu madde kullanan kişinin, uçucu kullanmayı nasıl terk edeceği konusunda bir uzmandan yardım ve tedavi alması yönünde ikna edilmesi önemlidir. Bu başarıldığı takdirde, kişi uçucu madde kullanımını terk edebilecektir.”
Hangi durumlarda uçucu madde kullanımından şüpheleniriz?
Erdoğan, uçucu madde kullanımının belirtilerini ise şöyle anlattı:
“İştah azalması, sarhoş gibi davranışlar, halsizlik, isteksizlik, sinirlilik, unutkanlık, yalnız kalma isteği, boş bakışlar, okuldan kaçma, şüpheli gizli davranışlar, kavga arar davranışlar ya da kavga etme, ağız çevresinde yaralar, her şeyi boşverme, üstüne sinmiş ya da nefesinde yapıştırıcı veya çözücülerin kokusu, cebinde, çantasında boş tüp ya da plastik kutuların bulunması; şahsın uçucu madde kullandığıyla ilgili bir işaret olabilir. Bu yüzden aileler çocuklarının takibi konusunda dikkatli ve uyanık olmalıdır.”Erdoğan, “Uçucu madde kullanan çocuk ve ergenlerin okul başarıları düşmekte, arkadaşları, aileleri ve öğretmenleriyle ilişkilerinde aksaklıklar görülmektedir. Çok yakınlarına dahi saldırgan davranışlarda bulunabilir, suç işlemeye yönelebilir ve intihar girişiminde bulunabilirler. Uçucu madde kullanan kişilerde zamanla kullandığı maddeye karşı tolerans gelişir. Yani aynı etkiyi yakalamak için gitgide daha fazla uçucu madde kullanma ihtiyacı hasıl olur” dedi.
Erdoğan açıklamasını şöyle tamamladı:
“07.05.2009 tarih ve 5898 sayılı “Uçucu Maddelerin Zararlarından İnsan Sağlığının Korunmasına” dair Kanuna istinaden hazırlanan 5 Ağustos 2010 tarih ve 27663 sayılı Yönetmelikle kişilerde bağımlılık yapabilen uçucu madde içeren ürünlerin kontrolünü sağlamak, özellikle çocukların erişimi ve kullanımını önleyerek onları ve toplumu bu maddelerin zararlı etkilerinden korumak amaçlanmıştır. Bahse konu mevzuat çerçevesinde, Su bazlı yapıştırıcılar haricindeki ürünlerin eğitim ve öğretim faaliyetlerinde kullanılması yasaklanmıştır. Uçucu madde içeren ürünlerin hangi amaçla olursa olsun çocuklara satışı yasaktır. Ürünlerin ambalajlarında “Dikkat! Sağlığa Zararlıdır. Çocuklara Satılamaz, Verilemez.” İbaresi bulunmak zorundadır. Yasaklara uymayan iş yerleri hakkında cezai işlem uygulanmaktadır. Yönetmelik kapsamında Halk Sağlığı Müdürlüğümüzce kırtasiye malzemesi, boya incelticisi, yapıştırıcı gibi uçucu madde içeren ürünlerin üretildiği, ara ürün olarak kullanıldığı ve satıldığı iş yerleri denetlenmektedir. Unutmayalım! Yapıştırıcı ve çözücü maddeleri koklamak ve solumak her zaman tehlikelidir.”