Uzmanlar uyarıyor, önlem alınmıyor

Elazığ'da yaşanan 6.8. şiddetindeki deprem felaketi Sakarya'da 1999 depremini yaşamış, hasarsız atlatmış ancak yeni yönetmeliğe uygun olmayan çok katlı binaları akıllara getirdi. Uzmanlar, 1999 depremini yaşamış çok katlı binaların büyük tehlike oluşturduğu uyarısını yaparak bu bina stokunun acilen çözülmesi gerektiğini belirtiyor. 

Elazığ'da yaşanan deprem felaketi Sakarya'daki 1999 depremini yaşamış ve yeni bir depremde depremde yıkılma tehlikesi bulunan çok katlı binaları tekrar gündeme getirdi. Sakarya'da en önemli sorun, 1999 depremini yaşamış, hasarsız atlatmış ancak yeni yönetmeliğe uygun olmayan çok katlı binalar.  

 

ADIM ATILMADI

Marmara bölgesinde 25-30 yıl arası periyotlarda deprem yaşandığını kaydeden Sakarya'da sayıları çok fazla olan bu bina stoğunun acilen çözülmesi gerektiğini kaydediyor. Ancak 1999 depremini yaşayan çok katlı binalarla ilgili şimdiye kadar bir adım atılmadı. 

UZMANDAN HAYATİ UYARI

Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Naci Çağlar, bir süre önce yaptığı açıklamada, her an olabilecek deprem riskine karşı yapılarla ilgili uyarılarda bulunarak şunları söylemişti; "Özellikle 1997 yılı öncesi yapılan binaların tasarım ve yapım kalitesi genel olarak yetersiz.

 Deprem yönetmeliğine uymayan binaların varlığı olası depremde ciddi riskler taşıyor. Marmara Depremi’ne maruz kalan yapı stokunun hemen hemen tamamı 1997 Deprem Yönetmeliği öncesi inşa edildi. Depremden etkilenen bölgedeki bu yapıların yaklaşık olarak yüzde 5’i ağır hasar almış veya yıkılmış olmakla birlikte ayakta kalmayı başarmış olan yüzde 95’i de depremde yıkılan binalarla benzer özelliklere sahip. 1997 öncesi yapılan binaların geneline yakının temellerinin yüzeysel (yüzeye yakın) temeller olması nedeniyle yumuşak zeminler üzerinde inşa edilmiş olan 5-6 katlı yapıların bir bütün olarak devrilme tehlikesi de bulunmaktadır. 

ACİL STATÜSÜNDE İNCELENMELİ

1999 Marmara Depremini yaşamış olan bu binaların yeni bir depremi daha kötü koşullarda karşılayacağı açıktır. Depremi yaşamış 4-5 ve 6 katlı olan binalar ile ayrıca sıvılaşabilir zeminler üzerinde inşa edilmiş olan binaların “acil” statüsünde incelenmesi ve gerekli tedbirlerin bir an önce alınması gerekmektedir. 1997 öncesi yapılan binaların olası depremde büyük tehlike oluşturacağı bir gerçektir. Bu nedenle deprem zararlarını azaltmada en önemli adım depreme dayanıklı yapı üretimi olmaktadır. 

Adapazarı ve civarının zemin yapısı dikkate alındığında Marmara bölgesinde ve İstanbul’da olabilecek şiddetli bir depremin Sakarya’yı da etkileyeceği açıktır. Tüm bu gerçeklerle yüzleşerek Sakarya için depreme karşı tüm tedbirleri almış ve hazırlıklarımızı tamamlamış olmak zorundayız.

YENİ YAPILAR GÜVENLİ

Naci Çağlar 1997, 2007 ve 2018 yıllarında Türk Deprem Yönetmeliğinde ciddi revizyonlar yapıldığını hatırlattığı açıklamasında “Bugün yürürlükte olan Türk Deprem Yönetmeliği dünyanın sayılı yönetmelikleri arasında yer almıştır. Deprem yönetmeliğinin titiz bir şekilde uygulanmasının sağlanması, depreme dayanıklı yapı üretiminin temel adımıdır. 1997, 2007 ve 2018 deprem yönetmeliklerine göre yapılan binalarda uygulama hataları bulunmakla birlikte genel olarak bu yapıların güvenli olduğu söylenebilir. Ama bu yapılarda da yürürlükteki deprem yönetmeliklerine uyulmaması durumunda istenmeyen sonuçlarla karşılaşılabileceği unutulmamalıdır"