Sessiz Gemi'yi Unutmak Mümkün mü?
Sakarya İl Özel İdaresi Kütüphanesi'ndeki kültür sohbetlerinin sonuncusunda Sakarya Üniversitesi Felsefe Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Sait Başer, “Öncü Düşünür Yahya Kemal” başlığı altında Yahya Kemal'i anlattı.
Yrd. Doç. Dr. Sait Başer, Kültür Bakanlığı tarafından 2008 yılının Yahya Kemal yılı olarak ilan edilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, memleketin dört bir yanında düzenlenen faaliyetlerin sadece büyük şair ve düşünür Yahya Kemal'in değil, aynı zamanda bir dönemin yeni nesillere doğru anlatılması için bir fırsat olduğunu söyledi.
Başer, “Yahya Kemal, Cumhuriyet döneminin potansiyel itibariyle dil, edebiyat, tarih, siyaset gibi ana konular yanında mimari, musiki gibi İstanbul gibi kültürümüzde önemli bazı figürler hakkında önemli fark ediş ve buluşlarıyla öncü rolü üstlenmiş, son derece orijinal ve mükemmeliyetçi bir fikir ve sanat adamıdır. Yahya Kemal, Paris yıllarında Jön Türk grubunun batı karşısındaki aşağılık kompleksi virüsü taşımalarına mukabil tam bir milli terkip inşa ederek ülkesine dönmüştür” dedi.
Yahya Kemal'in sadece bir şair olmadığını, şair hassasiyetini taşıyan bir düşünür olduğunu dile getiren Sait Başer, “Yahya Kemal olmasaydı Cumhuriyet tarihimiz nasıl seyrederdi? diye sormalıyız. Bugün -Yahya Kemal Türkçesi- diye bir ideal Türkçe'den söz edebiliriz. Yahya Kemal şiiri geçmişle gelecek arasında ideal bir köprü olması kadar aynı zamanda modern şiirimizin mektebidir. Benzer bir formasyonu Yahya Kemal'in Türk tarihi anlayışında da buluruz. O ne ütopik Turancı, ne hayalperest ümmetçi, ne de imparatorluğu ihya itmeye çalışan ayağı yere basmaz bir Osmanlıcıdır. Hem batılıdır hem yerlidir. Batı onun için milli değerlerimizi yeniden inşa etme konusunda ancak bir mektep olarak anlamlıdır.
Eğer Yahya Kemal olmasaydı Cumhuriyet tarihimiz nasıl seyrederdi diye sorabiliriz. Cumhuriyet kültürünü inşa eden pek çok isim bu gözle yeniden değerlendirilebilir. Birkaç örnek söylersek Yahya Kemal olmasaydı Halide Edip, Yakup Kadri, Hamdullah Suphi gibi bir çok isim başka bir kimlikle karşımıza çıkabilirdi. Belki bir Münir Nurettin'i tanımayacaktık. Bir Tanpınar ve Banarlı olmayacaktı. Mehmet Kaplan ekolünden söz edilemeyecekti. Ekrem Hakkı Ayverdi'nin Osmanlı mimarisi üzerine yaptığı devasa çalışma kütüphanelerimizi süslemeyecekti. Hatta onun öğrencileri olan Nazım Hikmet ve Necip Fazıl belki de Türk sanatına hiç doğmayacaktı. Onun için Yahya Kemal modern Türk aydınına bir prototiptir. Bir öncü aydın, öncü düşünürdür” dedi.
Artık demir almak günü gelmişse zamandan,
Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan.
Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol;
Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol.
Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli,
Günlerce siyah ufka bakar gözleri nemli.
Biçare gönüller! Ne giden son gemidir bu!
Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu!
Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler;
Bilmez ki giden sevgililer dönmeyecekler.
Bir çok gidenin her biri memnun ki yerinden,
Bir çok seneler geçti; dönen yok seferinden.
